İlik Donörü Nedir? İlik Donörü Olmanın Şartları Nelerdir?

Kemik iliğinde rahatsızlığı olan kişiye kendi kök hücrelerini veren kişi ilik donörü olarak isimlendirilmektedir.

İlik Donörü Nedir, Ne Demek?

Yaşadığımız dönemde bazı hastalıklar tedavisi oldukça zor olan ve birçok insanın hayatını kaybetmesine sebep olan hastalıklardır. Bu hastalıkların tedavisinde farklı bir bünyeden sağlam organların ya da daha küçük bölümlerin transfer edilmesi sorunu kökünden çözen durumlardan birisidir. Kan hastalıkları vücut içerisinde çok ciddi sonuçlar doğurduğundan kısa süre içerisinde tedavi edilmesi gerekir. Eğer insanların kendi ilikleri doğru bir şekilde çalışmıyorsa kan hastalıklarının tedavisi çok mümkün olmaz. Bu durumda da ilik nakli gerekir. Bu aşamada kendi kök hücresinden hasta kişiye veren ve bu sayede onun sağlığına kavuşmasını sağlayan kişiler ilik donörü olarak isimlendirilir.

İlik Donörü Olmanın Şartları Nelerdir?

Bir kişinin organlarını bağışlayarak donör olabilmesi için organının tamamen sağlıklı olması gerekir. İstenilen kısım işlevlerini yeteri kadar yerine getiremiyorsa ya da farklı bir rahatsızlık taşıyorsa bu durumda donör olması mümkün olmaz. İlik donörü olmayı düşünen kişilerin de ilk olarak herhangi bir kan hastalığının olmaması ve bu sebeple de iliklerinin sağlıklı olması gerekir. Bunun yanı sıra iliğin transfer edileceği kişi ile doku uyuşmasının olması da önemlidir. Aksi takdirde alınan ilik karşı vücut tarafından tanınmaz ve düşman madde olarak görülerek hedef alınır. Bu durumda da yapılan transfer işleminin herhangi bir anlamı kalmamaktadır.

Donör Olurken Hangi Faktörler Etkili Olur?

Donör seçimleri doktorların gerçekleştirdiği testler ile birlikte gerçekleştirilmektedir. Bu testlerde doktorlar farklı etmenlere bakabilirler. Eğer ilik transferini yapabilecek olan iki farklı kişi bulunuyorsa bu iki kişi arasında doktorlar farklı faktörleri göz önünde bulundurur ve en uygun adayda karar kılarlar. Burada cinsiyet, yaş, kan grubu, boyu ve kilosuna bakılır. Bu etmenlere göre en uygun donör seçilebilir. Bunun yanı sıra bayan donörlerde donörün kaç kez gebelik yaşadığı da önemli bir kıstastır. Bazı doktorlar CMV isimli testi yapmak da isteyebilirler. Bu testin sonucuna göre karar verilmektedir.

Uygun Donör Nasıl Bulunur?

Bir hasta lösemi gibi ciddi bir kan hastalığına sahipse bu durumda ilik nakli gerekebilir. Ancak uygun donörün bulunması için tam olarak bir uyuşma beklenir. Araştırmalarda binlerce farklı HLA tipi doku olduğu görülmüştür. Büyük oranda uyum sağlanması da oldukça zordur. Ancak ilk olarak kişini kardeşlerine bakılır. Aynı anne ve babadan olan kardeşlerde dahi eşleşme şansı %25'tir. Bu sebeple ilik nakli için uygun donör bulunması son derece zor bir durum olarak görülebilir. Ancak özverili bir şekilde araştırmalar yapılarak başvurular gerçekleştiğinde uygun donör bulan hasta sayısı da oldukça çoktur. İlik donörü olarak başka bir kişiye kök hücresinden verecek olan kişiler, o insanın direkt olarak hayatını kurtarırken çok önemli bir adım atmış olacaktır.