Saç Koparma Hastalığı Nedenleri, Tedavisi ve Kurtulma Yolları

Dürtüsel bir rahatsızlık olarak tanımlayacağımız saç koparma hastalığı, vücuttaki kılların, saçların, kaşların çok şiddetli bir şekilde koparılması olarak ifade edilmektedir.

Saç Koparma Hastalığı Nedir?

Dünyanın her tarafında görülen saç koparma hastalığı, çocukluk yaşlarında hem kızlarda hem erkeklerde görülürken, yetişkinlik döneminde daha çok kadınlarda rastlanılan bir rahatsızlıktır. Bebeklerde ve yaşlılarda az da olsa görülme ihtimali bulunmaktadır. Genel olarak ergenlik döneminde meydana gelen hormonal değişimler sonucunda oluşan saç koparma hastalığı aynı zamanda kıl koparma hastalığı ya da kaş yolma hastalığı olarak da isimlendirilebilmektedir. Tıp dilindeki adı ise trikotillomani olarak tanımlanmaktadır.

Kişide psikolojik olarak meydana gelen stres ya da birtakım olaylar çerçevesinde gelişme gösteren saç koparma hastalığı, tekrarlayıcı şekilde saç tellerinin koparılması ve kişinin zarar verici davranışta bulunması şeklinde gelişir. Kişide meydana gelen saç çekme dürtüsünü bastırmaya çalışma sırasında, baskı meydana gelir ve bu da daha fazla strese sürükler. Bu durumda başka herhangi bir şeye odaklanamaz. Saçını kopardığında ise stresi azalır ve rahatladığını hisseder.

Birtakım araştırmalara göre toplumda yaklaşık olarak %0,5-2 arasında saç yolma davranışı gösteren kişi sayısı bulunmaktadır. Tekrarlayıcı ve dürtüsel bir rahatsızlık olan saç koparma hastalığı saç derisinde tahriş meydana getirerek kelleşme ve saç kaybı meydana getirmektedir. Zaman içerisinde hasar gören saç dokusu enfekte olabilir ve bu da farklı rahatsızlıklara yol açabilir.

Saç Koparma Hastalığının Nedenleri Nelerdir?

Tam olarak kesin bir nedeni bulunmayan saç koparma hastalığının nedenlerinden biraz bahsedecek olursak;

• Genetik faktörlerin etkili olabileceği bu rahatsızlıkta, 1. derece aile yakınlarından herhangi birinde hastalıktaki semptomlara benzer hareketlerin oluşması bu duruma sebebiyet verebilir.
• Daha çok 10-13 yaşlarda meydana gelen saç koparma hastalığı, yaşın ilerlemesine bağlı olarak farklı semptomlar ile kendini göstermektedir. Çocukluk döneminde herhangi bir travma yaşayan kişilerde meydana gelebilir.
• Tırnak yeme, cilt dokusunu koparma ve yeme gibi davranış bozukluğu olan kişilerde saç koparma hastalığı da meydana gelebilir. Tetikleyici bir etki meydana getirebilir.
• Stres saç koparma hastalığının tetikleyicisidir. Kişiye saç yolma davranışının belirtilmesi üzerine stresi daha fazla artabilir ve hastalık şiddetlenebilir.

Toplumda birçok kişide görülen saç koparma hastalığına eşlik eden birtakım psikolojik hastalıklar vardır. Bunlara baktığımızda obsesif kompulsif bozukluk, anksiyete yani kaygı bozukluğu, depresyon, dikkat eksikliği, hiperaktivite bozukluğu, otizm spektrum bozuklukları gibidir. Kadınlarda adet dönemi öncesindeki psikolojik durum da bu hastalığın tetiklenmesine neden olabilmektedir.

Saç Koparma Hastalığının Belirtileri Nelerdir?

Tekrarlayan bir dürtü ve davranış bozukluğu olarak nitelendirilen saç koparma hastalığının belirtilerini şu şekilde sıralayabiliriz:

• Saçlı deride ciddi hasarlar meydana gelir.
• Sürekli olarak saç koparma ve yolma davranışı olur.
• Saç koparma dürtüsü nedeniyle kişinin gergin olur.
• Saçı kopardıktan sonra meydana gelen rahatlama hissi gelişir.
• Kişinin sürekli olarak saçıyla oynaması, kıvırması söz konusudur.
• Saç ve kıl yeme gibi davranış bozukluğu olmaktadır.
• Saçlı deride kelleşme meydana gelir.
• Saçların yolunmasına bağlı olarak ileri derecede saç kaybı oluşur.

Saç yolma hastalığı sonrasında kişinin saçlarında ciddi bir azalma meydana gelir. Bu durum depresyon ve kaygı bozukluğu gibi psikolojik etkenlerin daha da artmasına neden olur. Bu kısır bir döngüdür. Stres saç yolmayı tetiklerken, saç yolma sonucunda meydana gelen etkenler strese neden olur. Bundan dolayı erken dönemde tedavi gereklidir.

Saç Koparma Hastalığının Tedavisi

Bu hastalığın tedavi edilebilmesi için bilişsel terapi yöntemleri uygulanmaktadır. Ayrıca beraberinde ilaç tedavileri de yapılmaktadır. Tedavinin kapsamı davranış düzeltme terapisinin uygulanması şeklindedir. Hastaya bu rahatsızlığı tetikleyen faktörler konusunda farkındalık kazandırılır ve saç yolma yerine farklı bir davranış sergilemesi sağlanır. Stresin kaynağı saptanarak önlenir ve aynı zamanda bu alışkanlığın giderilmesine yönelik hastayı motive edici terapiler uygulanır. Antidepresan ve antipsikotikler ile ilaç tedavisi yapılarak saç koparma hastalığı tedavisinin etkinliği artırılır. Eğer ki hasta saç ya da kıl yiyorsa bu durumu önlemeye yönelik ve aynı zamanda mide ve bağırsak sistemindeki rahatsızlıklar için birtakım tedaviler uygulanır.

Saç Koparma Hastalığından Kurtulma Yolları

Birtakım travma ve psikolojik stres gibi durumlardan kaynaklanan dürtüsel bozukluk olarak tanımlanan trikotillomaniden kurtulma yolları için erken teşhis ile hastanın hastalığı kabul etmesi ve davranış bozukluğunun giderilmesinin sağlanma gerekmektedir. Birtakım terapiler ve gerekli durumlarda ilaçlar ile hastalıktan kurtulmak söz konusu olur. Mutlaka uzman bir hekimden destek alınması gereklidir.