Siyez bulguru; yaklaşık olarak 9-10 bin yıl öncesine dayanan, üretimi oldukça zor olan, ülkemizde daha çok Kastamonu yöresinde yetiştirilen bir besindir.
Siyez Bulguru Nedir? Özlelikleri Nelerdir?
Lif bakımından oldukça zengin olan siyez bulguru; siyez buğdayının işlenmesi ile elde edilmektedir. Vitamin bakımından oldukça zengin olan siyez bulgurunun özelliklerine baktığımızda diğer bitkilere bulaşan hastalıkların bu besine bulaşmadığı gözlemlenmektedir. Doğada çok nadir bulunan siyez bulguru, günümüzde işlenmemiş gıdalar arasında yer almaktadır. Geleneksel yöntemler ile elde edilen bu bulgur için öncelikle siyez buğdayının kaynatılması ve ardından soğutulması gerekir. su değirmeninin taşları arasında yarılarak elenir ve ve sonrasında bu bulgur ortaya çıkar. Normal bulgur kırılırken bu yarılmaktadır. Ülkemizde en çok Kastamonu ilimizde bulunmaktadır. bundan dolayı Kastamonu siye bulguru olarak da anılmaktadır.
Siyez Bulgurunun Faydaları Nelerdir?
Bir tahıl çeşidi olarak sunulan siyez bulgurunun tarihi oldukça eskidir. Gelenekse koşullar ile elde edilen bu besin insan vücudu için oldukça yararlıdır. Sizler için siyez bulgurunun faydalarını şu şekilde belirtebiliriz:
- Yüksek oranda antioksidan barındırmaktadır. Bu özelliği sayesinde hücrelerin yapısını korur ve muhafaza eder. Ayrıca yaşlanma belirtilerinin gecikmesine katkı sağlar.
- Vitamin ve mineral bakımından oldukça zengindir. Ayrıca içerisinde yüksek oranda posa ve lif barındırmaktadır. Siyez bulguru zayıflatır mı diye soruyorsanız bu içeriği sayesinde kilo vermeye destek olmaktadır.
- Lif bakımından zengin olması sayesinde kabızlık gibi sindirim sistemi rahatsızlıklarını gidermektedir. ayrıca kandaki yağ oranının düşürülmesine de katkı sağlamaktadır.
- Siyez bulgurunun kolesterol etkisi bulunmamaktadır. Yapısında yer alan yağlar doymamış yağlardır. Ayrıca yağ oranı oldukça düşüktür.
- Glisemik indeksi çok düşüktür. Bu özelliği sayesinde kan şekerinin ani yükselmesine neden olmaz. Diyabetli hastalar için yararlı bir besin olarak nitelendirilmektedir.
- İçerisinde yer alan demir ve folik asit sayesinde hamile kadınlar ve çocuklar için oldukça yararlıdır.
- Lutein bakımından zengin olması sayesinde göz sağlığını korumak için kullanabilirsiniz.
- Emziren kadınların sütünün artmasını sağlarken aynı zamanda sütün içerisinde vitamin ve mineral oranının artmasında da destek olur.
- Karbonhidrat değeri düşük, protein oranı yüksek olan siyez bulguru vejetaryenler için uygun bir gıdadır.
- B vitamini açısından oldukça zengindir. Bu özelliği sayesinde sindirim ve sinir sistemini iyileştirmektedir.
- Diğer bulgur çeşitlerine göre üretim sonrasında besin değerinde azalma söz konusu olmamaktadır.
Üretim sırasında herhangi bir işleme maruz kalmaması sayesinde besin değeri oldukça yüksek olan siyez bulgurunun bebeklere faydaları merak edilmektedir. Hamile kadınların hem kendileri hem de bebeklerinin gelişimi için besleyiciliği yüksek bir besin olarak kabul edilmektedir.
Siyez Bulgurunun Kalorisi Ne Kadar?
Yaklaşık olarak 100 gram siyez bulgurunun kalorisi 340 kcal olarak belirtilmektedir. Bu açıdan baktığımızda 1 su bardağı siyez bulgurunun 150 gram olduğunu ve kalori değerinin ise 510 olduğunu söyleyebiliriz. Buğday kökenli bir buğday olması sayesinde glisemik indeksi düşük ve protein değeri yüksektir. Bu özelliği siyez bulguru diyette yenir mi sorusunu da beraberinde getirmektedir. Lif, vitamin ve besleyiciliği sayesinde bu besin kilo verme sürecine uygundur. Hatta bağırsakları rahatlattığı için diyetlerde beyaz pirinç yerine tercih edilmelidir.
Siyez Bulguru Tarifi Nedir?
Genel olarak bu bulgur pilav şeklinde tüketilmektedir. Sizler için siyez pilavı tarifini şu şekilde belirtebiliriz:
Malzemeler: 1 su bardağı siyez bulguru, 2 su bardağı sıcak su, 2 yemek kaşığı zeytinyağı, 1 çay kaşığı toz zerdeçal, 1 çay kaşığı toz kırmızı biber, doğranmış 1 diş sarımsak, 1 su bardağı miktarında domates suyu, 1 su bardağı su ve yarım çay kaşığı tuz gereklidir.
Tarifi: Siyez bulgurunu tencereye koyunuz. Üzerine su ekleyip 15 dakika bekletiniz. Sonrasında suyu süzünüz. Pilavı yapacağınız tencereye zeytinyağı, toz zerdeçal ve kırmızı biberi koyup orta ateşte kızdırınız. Sonrasında sarımsağı ekleyip güzelce kavurunuz. Sonrasında süzülen bulguru alınız ve tencereye koyunuz. Karıştırarak kavurmaya başlayınız. Sonrasında tencereye domates suyunu ve suyu ekleyiniz. Tuzunu ayarlayınız. Kaynamaya başladığınızda tencerenin kapağı kapalı olacak şekilde kısık ateşte yaklaşık olarak 15-20 dakika suyunu çekene kadar pişiriniz. suyunu çekince altını kapatınız. En az 15 dakika o şekilde bekletiniz. Sonrasında afiyetle yiyebilirsiniz.
Sebzeli siyez bulguru yapabileceğiniz gibi şehriyeli de yapabilir ve tadını zenginleştirebilirsiniz. Tadı oldukça lezzetli olan bu pilavın besin değeri oldukça yüksektir. Sadece pilav olarak değil kısır ve köfte olarak da kullanılabilmektedir.