Vazovagal Senkop Nedir, Ne Demek? Belirtileri, Tedavisi ve Egzersizleri
Vazovagal senkop, beyne kan akışının azalması ve kalbin kasılma hızının düşmesi nedeniyle meydana gelen anlık bilinç kaybı sonucu oluşan bayılma durumu demektir. Bu sendrom genellikle anlık çevresel etmenlere bağlı olarak geliştiği için zararsız olsa da devamlı olarak tekrar ettiği takdirde hastalık belirtisi demektir.
Vazovagal Senkop Nedir? Belirtileri Nelerdir?
Vazovagal senkop genel olarak aşırı kalabalık veya havasız ortamlarda ya da ani ve beklenmedik olaylar sonucu dumura uğrama şeklinde geliştiği için herhangi bir belirtisi ve geçmişi yoktur. Ancak ani bayılma ve bilinç kaybı yaşayan hasta yakınlarının gözlemlerine göre olayım hemen öncesinde hastada; cilt renginde beyazlama, konuşma hızında ve göz kırpma gibi reflekslerde yavaşlama, nefes alma hızında düşüş ve soluk alıp vermede zorlanma gibi etkiler gözlenmektir. Bilinç kaybı yaşayan bireyde ise; görüş mesafesinin ve görme yetisinin azalması, aşırı sıcak hissetme, ani terleme ve yoğun bunalma hissi meydana gelmektedir.
Vazovagal Senkop Nedenleri Nelerdir?
Genel olarak vazovagal senkop geçiren bireylerde genel olarak beynin çalışmak için gereksinim duyduğu iki temel madde olan glikoz ve oksijen yetersizliğinden kaynaklanan akut rahatsızlıklar vardır. Hipoglisemi halk arasında kan şekeri düşmesi olarak bilinen ve hipotansiyon en yaygın olanlarıdır. Kalabalıktan ve havasızlıktan dolayı ani bilinç kayıpları olabildiği gibi aç kalındığı için ve birey uzun süre ayakta kaldığı zaman da düşüp bayılabilmektedir. Ayrıca kişinin hassaslaşacağı kan görme veya bir kazaya tanık olup zarar göreceği düşüncesiyle zihnini saran panik hissi de buna neden olabilmektedir. Nöbet geçirmeye neden olan bazı nörolojik rahatsızlıklar örneğin epilepsi gibi de bu etmenlere dahildir. Ani bir şekilde yerinden kalkmak ya da hızlıca olduğu yerde dönüş yapmak gibi vücudu sarsan hareketler de bilinç kaybına kısa süreli de olsa sebep olmaktadır.
Vazovagal Senkop Teşhisi Nasıl Yapılır?
Vazovagal senkopun tanısı için EKO ve EKG gibi testler yapılmalıdır. Bu tür vakalar genellikle acil olarak hastaneye gelip daha sonra tedavi amaçlı detaylı inceleme gerektirmektedir. Kronik veya geçirilen akut bir rahatsızlık veya operasyon varsa ilgili hekime bildirilmeli gerekli taramalar yapılmalı gerekirse test ve tetkikler tekrar edilmeli. Teşhiş için:
Egzersiz stres testi: Bu test egzersiz sırasında oluşan stres seviyesini incelemektedir. Spor kulüplerinin sağlık taramalarında yapılan koşu bandı üzerindeki testler bunlara örnek olarak verilebilir. Yeterli aralıklarda çıkan değerler kalp çalışması ve ritim düzeniyle ilgili bilgi vermek amacıyla kullanılır.
Eğik masa testi: Baygınlığa sebep olan etkenleri bulmak için doktorunuzun sizden isteyeceği bir diğer testtir. Çevrilebilir bir masanın üzerine sırt üstü uzanılır. Masa değişik açılarla yukarı aşağı farklı şekillerde kaldırılıp indirilirken kalp ritim seviyesine ve kan basıncına nabız hızına bakılır gerekli değerlendirmeler yapılır.
Vazovagal Senkop Tedavisi Nasıl Yapılır?
Bir defaya mahsus bilinç kaybının çoğu zaman tedaviye gereksinimi yoktur ama sık aralıklarla tekrarlıyorsa ve hastaya zarar veriyor ise kesinlikle altta yatan sebepler araştırılmalı kardiyolojik ve nörolojik muayene yapılmalıdır. Özellikle yaşlı bireylerde düşme ve çarpmalarda oluşan çatlaklar ve kırılmalar hastanın yaşam kalitesini olumsuz etkilemekte yaralar geç iyileşmekte ve tedavi süreci oldukça yıpratıcı bir şekilde geçmektedir. Zaten dayanıksız olan ve yıkım metabolizmasına geçmiş vücudun eski haline dönmesi genç bireylerden çok çok fazla zaman almaktadır. Eğer siz de çok bayılma geçiren bireyseniz ve bu durum yaşam kalitenizi düşürüyorsa kan basıncını yükseltecek ilaçlar için doktorunuza başvurabilirsiniz. Çok ender olarak rastlanan bir vazovagal senkop tedavi yöntemi ise kalbe basıncı ve ritmi düzenlemek amacıyla pil takılmasıdır ki genellikle üst düzey vakalarda görülür.