Agorafobi Nedir? Belirtileri Nelerdir? Nasıl Atlatılır? Neden Olur?

Agorafobi; bir tür anksiyete bozukluğu olarak nitelendirilen, paniğe kapılma, kendini çaresiz hissetme, utanç duygusunda olma gibi etkiler meydana getiren alanlardan ve durumlardan korkmayı ifade eden bir tür panik bozukluk ve reaksiyondur.

Agorafobi Nedir, Ne Demek?

Korku, kaygı yoğunlaştığı zaman, kaçmanın ya da yardım almanın kolay bir yolu olmadığını hissetmenin sonucunda meydana gelen agorafobi, kişinin toplu taşıma kullanmaktan, açık ya da kapalı ortamlarda durmaktan, sırada beklemekten ya da kalabalıkta beklemekten korkmak anlamına gelmektedir. Kısaca alan korkusu olarak kavramlaştırılabilir. Anksiyete bozukluğu olarak nitelendirilen bu rahatsızlık, kişinin kalabalık ve halka açık yerlerde korkması şeklinde tanımlanabilmektedir. Kişide yoğun bir şekilde korku olur ve bu da evden hiç çıkmak istememesi gibi durumlara sebebiyet verir.

Agorafobi; kişinin sağlık durumu ve genetik durumu, mizacı, çevresel stres ve öğrenme tecrübeleri agorafobi oluşumunda etkilidir.

Temelinde kaygının var olduğu agorafobi, kişide panik atak, kusma ve üşüme gibi semptomlar meydana getirmektedir. Anksiyete bozukluğu olan kişilerde, obsesif kompulsif bozukluğu olanlarda, sosyal fobi problemi yaşayanlarda ya da travma sonrasında stres bozukluğu gibi durumlar yaşayan kişilerde meydana gelebilmektedir.

Agorafobi Belirtileri Nelerdir? Nasıl Anlaşılır?

Kişiyi herhangi bir şekilde zor sokacak durumlar söz konusu olduğu zaman kaçamayacağını ve yardım alamayacağını düşünmesi, buna bağlı olarak kaygı oluşması, alanlara girmekten kaçınma hissinin meydana gelmesi agorafobidir. Günlük hayatta yaşanan birtakım durumlara karşı korku ve endişe görülmesi, bunun sürekli hale gelmesi durumudur. Beyin meydana gelen strese tepki vererek bunun tehlikeli olduğunu belirtir. Aynı zamanda ilerde meydana gelebilecek tehlikelere karşı uyarı oluşturur. Agorafobi belirtilerinden bahsedecek olursak:

• Kişi evden çıkmakta zorlanır ve tek başına çıkamaz.
• Hasta olan kişi kalabalık ortamlarda bulunmak istemez.
• Tünele girmekten, sinema ya da tiyatroya gitmekten korkar. Aynı zamanda kapalı otoparkta bulunmak istemeyebilir. MR cihazı gibi dar alanlarda bulunmak istemez.
• Asansör, uçak ya da otobüs kullanamaz. Ayrıca böyle yerlerde panikler ve nefes darlığı yaşayacağınız, bayılacağını, kalp krizi geçirebileceğini ya da istediği zaman oradan çıkamayacağını düşünür.
• Günün büyük bir ölümünde kaygı içerisine olur.
• Kaygıyı kontrol altına almakta güçlük çeker.

Bahsetmiş olduğumu belirtiler eğer 6 aydan fazla sürüyorsa agorafobi olabilir. Bu durumda uzman bir psikologtan destek alınmalıdır.

Agorafobi Neden Olur? Sebepleri Nelerdir?

Bu hastalığın temelinde kontrolü kaybetmek vardır. Kişi kontrolü kaybettiğini düşündüğü anda hastalık meydana gelmektedir. Mükemmeliyetçi olan kişilerde daha fazla görülebilmektedir. Bu rahatsızlık ya hep ya da hiç anlamına gelmektedir. Kişi uçağa bindiğinde ya çok rahat olacaktır ya da binmeyecektir. Ama kontrol mutlaka onda olacaktır. Agorafobi sebeplerine baktığımızda;

• Sinir sistemine bağlı olarak gelişen biyolojik sorunlar
• Taciz, tecavüz, doğal afet, yakınını kaybetme gibi beklenmedik anda bir travmanın olması
• Ailede bu rahatsızlığı olan birinin olması ve kişinin bu hasta olan yakını ile uzun süre vakit geçirmesi, onu rol model alması
• Asansör, metro ya da uçak gibi yerlerde kontrolü kendinden hissetmemesi

Yukarıda saydığımız maddelerden her biri agorafobi hastalığı nedenleri arasında gösterilmektedir. Kişide bu tarz bir rahatsızlık varsa mutlaka destek alınmalıdır.

Agorafobi Nasıl Atlatılır? Tedavisi Nasıl Yapılır?

Genel olarak agorafobi tedavisi hem psikoterapi hem de ilaç ile yapılmaktadır. Süreci biraz uzun olsa da tedavi sonrasında iyileşme sağlanabilir. Psikoterapi ile anksiyete belirtilerini azaltma sağlanır. Psikoterapi olarak birtakım hedefler belirlenir ve pratik becerilerin öğrenilmesi hedeflenir. Tedavi ile kaygıyı tolere etmek, endişeler ile yüzleşmek ve meydan okumak, kaygıdan dolayı kaçırılan faaliyetlere tekrar dönmek için birtakım becerilerin öğrenilmesi hedeflenir.