Gölevez Nedir? Ne Zaman Ekilir? Gölevez Bitkisinin Faydaları, Yemeği ve Yetiştiriciliği
Gölevez; asıl adı kolakas olan, yumru bir sebze çeşididir. Asıl olarak Hindistan ve Güney Asya'da yetişen bu bitki ülkemizde Akdeniz Bölgesi Bölgesi'nde yetişmektedir. Özellikle Kıbrıs'ta çok sevilerek tüketilmektedir. Gölevez hakkında bilgi sahibi olmak faydaları, besin değeri, yemeği nedir öğrenmek için yazımızı okumaya devam ediniz.
Gölevez Nedir, Ne Demek?
Bir diğer ismi ile kolakas olarak tanımlanan gölevez, uzun yıllar önce pek çok ülkeye yayılmış, geçmişte 300'den fazla çeşidi bulunurken günümüzde 87 tane türü olan, az gölgeli ya da güneşli yerlerde yetişen ve suyu oldukça seven bir sebze türüdür. Ülkemiz ikliminde Akdeniz Bölgesi'nde yetişen bu bitki özellikle Mersin ilimizin Anamur, Bozyazı, Silifke ilçeleri ve Antalya'nın Gazipaşa ve Alanya ilçelerinde yetişmektedir. Gölevez besin değeri ve lezzeti sayesinde yoğun bir şekilde tüketilen sebzeler arasında yerini almaktadır. Kanserojen madde emme özelliği bulunduğu için çiğ tüketilmemesi gereken gölevez, pişirilerek tüketildiği zaman baya gibi bir salgı salgılar. Bu salgıdan dolayı üzerine limon sıkılarak yenir. Çiğ olduğunda ise kalsiyum oksalat kristalleri içerir ve keskin bir tadı vardır.
Gölevez Ne Zaman Ekilir? Yetiştiriciliği Nasıl Yapılır?
Yarı gölge ya da güneşli yerleri seven gölevez suyu oldukça sevmektedir. Gölevez yetiştiriciliği ve bu bitkinin çoğaltılması için ana yumrudan ayrılan yavru yumrular kullanılır. Ana yumrulardan elde edilen yavru yumrular yaklaşık olarak 10-15 cm derine ve 60-70 cm aralıklarla ekilir. Boyları hemen hemen 1-2 metre arasında değişir. Gölevez tohumu dikimi bahar aylarında yani nisan ayında gerçekleştirilmektedir. Hasadı ise kışa doğru aralık ayında başlar ve kış ayları boyunca devam eder. Bu sebzenin verimi oldukça yüksektir ve 1 tanesi yaklaşık olarak 2 kilo kadar olabilmektedir. Gölevez Türkiye'de nerede yetişir diye baktığımızda Akdeniz bölgesi ve Kıbrıs'ta bulunmaktadır.
Gölevez Bitkisinin Faydaları Nelerdir?
Vitamin ve mineral açısından oldukça zengin olan gölevezin içeriğinde tiamin, riboflavin, demir, fosfor, çinko, vitamin B6, vitamin C, niasin, potasyum, bakır ve mangan bulunmaktadır. Yumrularında yüksek değerde nişasta ve lif bulunmaktadır. Bu özelliği sayesinde sindirim sistemi için faydalıdır. Kabızlığı gidermektedir. Fakat yumrularda yer alan oksalit asit nedeniyle asla çiğ olarak yenmemelidir. Bu asit sindirim sisteminde yüksek oranda tahriş meydana getirebilir. Ayrıca oksalit asit sonrasında meydana gelebilecek riskleri engellemek için kalsiyum ile birlikte tüketilmesi önerilir. Kanserden korumaya yardımcı olan bu bitki diyabeti önler ve kalbi korur. Bağışıklık sisteminin güçlendirir. cildi güzelleştirir ve kan dolaşımını dengeler. Ayrıca gözler için de faydalıdır.
Kolakas Yemeği Nasıl Yapılır?
Patatesin kullanıldığı her şeyde kullanılabilen gölevez yemeği oldukça kolay bir şekilde yapılmaktadır:
Malzemeler: 1 tane büyük gölevez, 1 tatlı kaşığı domates salçası, 1 temek kaşığı biber salçası, 2 yemek kaşığı sıvı yağ, 1 tatlı kaşığı tuz, birkaç damla limon suyu ve tuz gereklidir.
Tarif: Gölevezi soyunuz ve güzelce yıkayınız. Bir bez yardımıcı ile tutup bıçak ile doğrayınız. Tencereye sıvı yağ, salçaları, tuzu koyup salçaları bir dakika kavuralım. Sonrasında içerisine gölevezleri ekleyiniz ve limon suyunu ilave ediniz. 5 dakika kadar sarartınız. Ardından üzerini biraz aşacak kadar su ekleyiniz. Tencerenin ağzını kapatıp pişmesini bekleyiniz.
Eğer diyet yapıyorsanız gölevez yemeği kalori değeri 100 gram için 143 kalori şeklindedir. Yemeğinin yanı sıra gölevez salatası da sıklıkla tercih edilmektedir. Sizler de damak zevkinize göre farklı tarifler uygulayabilirsiniz.