Sepsis Nedir? Belirtileri ve Kriterleri Nelerdir? Nasıl Bulaşır? Tedavisi Nasıl Yapılır?

Sepsis, bağışıklık sisteminin enfeksiyonlara karşı tepki vermesi sonucunda çeşitli kimyasallar üretmesi durumunda, vücudun bu kimyasallara dengesiz tepki vermesi ve birden fazla organın zarar görmesine neden olabilecek değişikliklerin meydana gelmesi ile oluşan bir rahatsızlıktır.

Sepsis Nedir, Ne Demek?

Vücudun herhangi bir bölgesinde meydana gelen enfeksiyona karşı bağışıklık sisteminin aşırı tepki vermesi ile ortaya çıkan sepsis; organ ve dokuların hasar görmesine neden olan bir rahatsızlıktır. Kana mikroorgranizma karışması ile oluşan bu durum aynı zamanda kan zehirlenmesi olarak da tabir edilmektedir.

Ülkemizde fazlasıyla görülen sepsis yüzünden dünya üzerinde her sene 5 milyona yakın çocuk ölmektedir. Nitekim erken tanı konulmaması nedeniyle bu hastalığa yakalanan pek çok insan organ yetmezliği problemiyle karşı karşıya kalıyor. Şok geçirme durumunun yanında, sepsis hastalığı yüksek oranda sakat kalmalara ve ölümlere kapı aralıyor.

Sepsis Belirtileri Nelerdir? Nasıl Anlaşılır?

Eğer vücutta yüksek oranda enfeksiyon söz konusu olduğu zamanda belirtiler anlaşılamasa da bu rahatsızlık sepsis, ağır sepsis ve septik şok olarak kendini gösterebilmektedir. Eğer sepsis belirtilerine bakacak olursak;

• Ateş 38 derecenin üzerinde seyretmektedir.
• Kalp atış hızı dakikada 90 üzerine çıkmaktadır.
• Solunum hızı dakikada 20 üzerine çıkmaktadır.
• Üşüme, ürperme ve titreme görülmektedir.
• Nefes darlığı söz konusu olmaktadır.

Yukarıdaki belirtileri fark ettiğiniz anda mutlaka en yakın sağlık kuruluşuna başvurmalısınız. Sepsis eğer tedavi edilmezse ağır sepsis meydana gelir. Ağır sepsis belirtileri ise şöyledir:

• İdrara çıkış azalır ve aynı zamanda, idrar yaparken yanma ve acı hissedilir.
• Solgun renkli, rengi değişmiş ya da beneklenmiş cilt görünümü söz konusu olur.
• Bilişsel fonksiyonlarda azalma ve zihinsel bulanıklık görülmektedir.
• Kandaki trombosit seviyelerinde düşüklük gözlemlenmektedir.
• Solunum fonksiyonlarında bozulma oluşur.
• Kalp ritmi bozulur ve hipotermi gözlemlenir.
• Aşırı kilo kaybı söz konusu olur.

Sepsis hastalığının son aşaması ise septik şoktur. Septik şok olduğunda kan basıncı anormal oranda düşmektedir. Kandaki laktik seviyesi yükselir. Bunun sonrasında ise organ yetmezliği meydana gelir.

Sepsis Kriterleri Nelerdir? Neden Olur?

Sepsis kriterleri, insan vücudunun her tarafında kendini gösteren bulgular olarak tanımlanabiliyorken, bazı zamanlarda da yalnızca tek bir yerde ağrısını ve etkisini gösteren rahatsızlık olarak kendini gösterebilir.

Bilindiği üzere pek çok hastalığın ana nedeni strestir. Sepsis ana kriteri, stres kaynaklı ortaya çıkar. Bu durumda vücut bunu ters algılayarak bağışıklık sistemini yanlış etkiler. Bağışıklık sisteminin yanlış hareket etmesi sonucunda kan içerisinde meydana gelen enfeksiyon vücudun sıvılarına hızlı bir şekilde enjekte olarak dokuların içine sızıyor. Buna her ne kadar kan zehirlenmesi adı konulamasa da, bir nevi kanın hasar görmesi diyebiliriz.

İnsan vücudu hastalıklara karşı vücuda bazı tepkiler bazı cevaplar verir. Özellikle vücudumuzun kaptığı enfeksiyonlara karşı, organların hasar görmesi kötü hastalıkların habercisi oluyor. İç dinamiklerin hasar görmesi sonucunda, hastalar organ yetmezliği problemiyle karşı karşıya kalabiliyor. Sepsis ölüm gibi sonuçlara neden olabilir. Septik şok olarak adlandırılan organ yetmezliği erkenden tedavi edilmezse tek sonucu ölüm oluyor.

Sepsis Hastalığı Nasıl Bulaşır? Nasıl Oluşur?

Sepsis rahatsızlığı etkilediği ilk organın akciğerler olduğunu söyleyebiliriz. Akciğer vücudun odak noktası olduğundan bağışıklık sistemi ilk olarak akciğerleri olumsuz etkiliyor. Daha sonraki aşamada etkilenen bölge idrar yollarıdır. Karın bölgesi ve vücut derisi bu hastalıktan etkilenen diğer organlar arasındadır. Bu organlar her ne kadar bilinse de enfeksiyonun nereden kaynaklandığının bulunması oldukça zordur.

Doktorların kesin olarak hastalara verebileceği bilgilerin başında bu mikropların başını bakterilerin çektiğidir. Bakterilerin dışında parazit, virüs ve mantarlar da hastalığın suçluları arasında yer almaktadır. Vücutta devamlı dolaşım halinde bulunan bu zararlı atıklar, insan direncini en aza indirerek, mutluluk hormonlarına dahi zarar verebilir. Vücut içinde elinin ulaştığı her organ risk altında yer almaktadır. Böbrekleriniz, kalbiniz ve ciğerleriniz için erken teşhis oldukça önemlidir.

Sepsis Tedavi Nasıl Yapılır?

İnsan hayatını olumsuz yönde etkileyen, sepsis tedavisi için tansiyon problemine yakalanmadan, akciğer yetmezliği gibi tehlikeli bir döngüye kapılmadan önce hastaneye gidip yetkili bir hekime görünmeniz gereklir. Erken teşhis edilmesi halinde, sonucun ölüme gitmeden iyileştirilme oranı oldukça yüksektir. Doktorunuzun erkenden müdahale etmesi organlarınızın zarar görmesine engel olduğu gibi bakterilerin geniş bir alana da yayılmasına engel olacaktır.

Genel anlamda sepsis tedavisinde kullanılan ilaçlar ile düşük tansiyonun giderilmesi, enfeksiyonun yok edilmesi amaçlanır. Ağrı kesiciler, insülin enjeksiyonları ve kortikosteroid ilaçlar kullanılmaktadır.