Folik asit; aynı zamanda pteroylmonoglutamic asit olarak bilinen, B kompleks vitamin grubunda yer alan, folatın sentetik bir formu olarak karşımıza çıkan ve suda çözünen bir vitamindir.
Folik Asit Nedir, Ne Demek?
Folik asit vücut içerisindeki kan hücrelerinde, hücre yapı taşlarında ve sinir sisteminin dokusunun oluşması için önem teşkil eden bir vitamin değeridir. Bu maddenin DNA yapımı için önem teşkil eden görevleri bulunmaktadır.
Pek çok insanın içerisinde yer alan folik asit, hücre bölünmesi gibi işlevlerde yer almaktadır. Hamilelik, bebeklik ve ergenlik gibi hızlı büyüme görülen dönemlerde yeterli oranda vücuda alınmalıdır. Yetersiz beslenen insanlarda folik asit eksikliği görülmektedir.
Kırmızı kan hücrelerinin üretilebilmesi sayesinde folik asit faydaları hayatımızda önemli bir yer edinmektedir. Hücrelerin onarılması, yenilenmesi ve vücudun işlevlerini sağlıklı bir şekilde yerine getirmesi için etkilidir.
Folik Asit Eksikliğinin Belirtileri Nelerdir?
Pek çok nedene bağlı olarak meydana gelen folik asit eksikliği arasında nefes daralması, düzensiz bir şekilde olan kal atışları, yorgunluk, halsizlik, baygınlık ve bağ ağrısı gibi etkenler mevcuttur. Bu belirtilerden başka kulak çınlaması, iştahta azalma ve çarpıntı görülebilir. Folik asit eksikliği nasıl belli olur diye bakacak olursak;
- Sinirlilik söz konusu olabilir.
- İshal meydana gelebilir.
- Büyümede yavaşlama, kaslarda güçsüzlük ve saçlarda beyazlama oluşabilir.
- Batma, karıncalanma veya yanma hissi gibi nörolojik belirtiler görülebilir.
- Depresyon, zihinsel karışıklık, hafıza problemleri, yargılama ve anlama problemleri gibi psikolojik sorunlar meydana gelebilir.
- Mide bulantısı, kusma, karın ağrısı, kilo kaybı ve ishal gibi mide-bağırsak belirtileri oluşabilir.
- Baş ağrısı, baş dönmesi, nefes darlığı, soluk gözükme meydana gelebilir.
Folik asit vücutta, kırmızı kan hücrelerinin oluşmasını sağlar. Kandaki folik asit değerinin düşük olması, anemiye neden olabilir. Bu durum gerçekleştiğinde organ ve dokulara oksijen taşınması güçleşir. Bu da vücudun fonksiyonlarını yerine getirememesine neden olur.
Folik Asit Eksikliğinin Sebepleri Nelerdir?
Alınan besinlerin içinde folat yok ya da vücut gerekli miktarda folat emilimi yapamıyor ise folat eksikliği meydana gelebilir. Yetersiz beslenme bu duruma neden olan en önemli etkenler arasında yer almaktadır. Bir başka etken ise bağırsak emiliminin bozulmasına neden olan hastalıklardır.
Bazı kişilerde genetik sebepler sonrasında meydana gelen folik asit eksikliği aynı zamanda kullanılan bazı ilaçların yan etkisi sonrasında da görülebilmektedir. Vücut rezervlerinden yeterli folik asidin bulunması gereklidir. Aksi durumda sağlığın olumsuz yönde etkilenmesi söz konusu olur.
Folik Asit Eksikliği İçin Ne Yemeli?
Eğer vücutta B12 vitamin eksikliği ya da folat yetmezliğinden dolayı anemiye sahipse gün içinde folat ve B12 bakımından zengin besinler ile beslenilmesi tavsiye edilmektedir. Folik asit içeren besinler arasında; yumurta, et, soya gıdaları, süt ürünleri ve gevrekler vardır. Bunun yanı sıra bezelye, brokoli, esmer pirinç, brüksel lahanası, nohut, kuşkonmaz da yüksek oranda folat içermektedir.
Folik asit eksikliği birçok sağlık problemine yol açar. Gebelikten önce folik asit kullanmak meydana gelme ihtimali olan rahatsızlıkların önüne geçmektedir. En iyi folik asit ise vücuda besinlerden doğal bir şekilde alınandır.
Kısırlık ve gebe kalma sürecinde yaşanan sorunlar folat eksikliği ya da B12 eksikliğinden kaynaklanabilir. Bebeğin prematüre doğma olasılığı folat eksikliğinden dolayı artabilir. Özellikle hamilelik öncesi folik asit değerlerinin tam olması için bazı takviyelerden destek alınmalı ve beslenme programı bu vitamin değerini içeren gıdalar bakımından zengin olmalıdır.