Antibiyotik Direnci Nedir? Nasıl Oluşur? Nasıl Önlenir?

Antibiyotik direnci; uygulanan doz sonrasında bakterilerin ölmemesine ve çoğalmasına engel olamama durumunun söz konusu olması olarak ifade edilir.

Antibiyotik Direnci Nedir, Ne Demek?

Mikroorganizmaların neden olduğu enfeksiyon hastalıklarının tedavisinde kullanılan antibiyotikler, tıbbi açıdan oldukça önemli olan ilaçlardır. Çevresinde meydana gelen değişikliklere kısa süre içerisinde uyum sağlayan bakteriler, aynı şekilde antibiyotik etkilerine de uyum sağlar. Bunun sonucunda antibiyotik tedavisi sonucunda herhangi bir zarar görmezler. Normal antibiyotik tedavisi bu bakterilerin yok olması ve bağışıklığın güçlenmesi için gereklidir. Antibiyotik direnci ise uygulanan tedaviye rağmen bakterilerin aynı şekilde kalması ve bu duruma karşı dirençli hale gelmesidir.

Antibiyotik direncine sahip olan bakteriler, vücuda antibiyotik girdiği zaman direni olmayan bakterilere karşı avantajlı olmaktadır. bunun sonucunda zaman içerisinde diğer bakteriler de dirençli hale gelir. Bu da tedavinin gerçekleşmemesine neden olur. Bununla birlikte bakterilerin direne sebebiyet veren gebetik yapıları diğer bakteri türlerine de aktarılabilmektedir. Bu durum antibiyotik direncinin farklı bakteriler arasında yayılmasına sebebiyet verir. Bu durum pek çok hasta ve hastalık için tehdit oluşturmaktadır. Ciddi bir sağlık tehditi meydana getirmektedir.

Antibiyotik Direnci Nasıl Oluşur?

Bakterilen antibiyotiğin direncini kırmak ve ona karşı direnç kazanmak için bir ya da birden fazla geni ele geçirmesi sonucunda ortaya çıkan antibiyotik direnci, hastalıkların tedavi edilmesini daha da zorlaştırmaktadır. Bakterile bu durumu bir geni mutasyona uğratarak ya da ihtiyacı olan bu geni başka bir mikroptan elde ederek gerçekleştirmektedir. Antibiyotik direnci gerçekleştikten bu iki yolla vücuda yayılmaktadır.

Antibiyotik kullanımı sadece hastalığa neden olan bakterileri değil hepsinin yok edilmesine sebebiyet vermektedir. Bunun sonucunda antibiyotik direnci ya da o gene sahip olan bakteri kontrolsüz bir şekilde çoğalmaya başlar. Ayrıca bu geni başka bakterilerle takas edebilir. Bunun sonucunda yeni bakteriler de buna sahip olur ve enfeksiyon tedavisinin gerçekleşmesine engel olur. kişiden kişiye de bulaşabilen bu durum oldukça sakıncalıdır. Örneğin bir kişinin ağzında varsa antibiyotiğe dirençli bakteri öksürmesi ile farklı kişilere de geçebilmektedir. Oluşması da yayılması da asıl olarak oldukça kolaydır.

Antibiyotik Direnci Nasıl Önlenir?

Bu konuda dikkat edilmesi gereken ilk nokta gereksiz antibiyotik kullanımının önlenmesidir. Bir doktorun reçetelemesi dahilinde ve gerekli görülmesi halinde kullanım sağlanmalıdır. Ayrıca bir önceki tedaviden kalan bir antibiyotiğin kullanılmaması gerekmektedir. El yıkama ve hijyen konusunda her bireyin dikkatli olması gerekmektedir. Bu konuda küresel ölçekte de birtakım çalışmalar yapılmalıdır. enfeksiyonların önlenmesi ve kontrol edilmesi gibi mekanizmaların güçlendirilmesi gerekmektedir. Bu her ülkenin dikkat etmesi bir konudur ve mücadelenin küresel olması gerekmektedir.

Antibiyotik Direnci Nasıl Kırılır?

Yoğun bakım hastalarını ve diğer hastalıklarla mücadeleyi olumsuz yönde etkileyen antibiyotik direncini kırmak için her hastalıkta değil gerekli hastalıkta antibiyotik kullanımının uygulanması gerekmektedir. Kalitesi antibiyotiklerin kullanılması, takip ve tanı için ekipmanların yetersiz olması bu duruma örnektir. Bunu önleyerek antibiyotik direnci kırılabilir.