Hct Nedir? Yüksekliği ve Düşüklüğü Ne Anlama Gelir? Nasıl Yükseltilir ve Düşürülür?

HCT; kırmızı kan hücresi olarak tanımlanan alyuvarlarının hacminin, dolaşım halinde olan kanın hacmine oranını belirten bir değerdir.

Hct Nedir, Ne Demek?

Hematokrit kelimesinin kısaltma anlamı HCT'dir. Kırmızı kan hücrelerinin kan içerisindeki hacim yüzdesine verilen isimdir. Örneğin 100 ml'lik bir kanda 35 ml. alyuvar mevcutsa, HCT oranı %35 olarak tanımlanmaktadır.

Bunun dışında hematokrit testi de mevcuttur. Kan içindeki yüzde değere ve kanın tanecikli olan maddelerine hematokrit testi denir. Hemoglobinin üç katı genel olarak hematokrit olarak adlandırılır. Bu değerin yükselmesi bazı etkenlerden kaynaklıdır.

Genel olarak doğduğunda kalp hastalığı olan kişilerde ya da aşırı su kaybının olduğu koşullar içerisinde HCT değeri yükselir. Kansızlık sorunu olan ve anemisi olan kişilerde ise bu değer düşmektedir. HCT, asıl olarak sağlık konusunda birtakım bilgiler vermektedir.

Hct Yüksekliği Ne Anlama Gelir? Neden Yükselir?

Kanda yer alan alyuvar hücreleri vücutta oksijen- karbondioksit döngüsünü oluşturmaktadır. Alyuvar hücrelerinin bu fonksiyonu yerine getirirken yetersiz kalması, doku ve organlara yeterli oranda oksijen gitmemesine neden olur. Bunun sonrasında kemik iliği bu durumu telafi etmek eritrosit üretimini artırır ve bu da HCT yüksekliğine neden olur. HCT yüksekliği nedenleri şöyledir:

• Kişinin aşırı derecede susuz kalması hematokrit oranının yükselmesine yol açar.
• İnsan vücuduna ciddi oranda zarar veren sigara kullanımı yükselme nedenlerinden en önemlisidir.
• Nadiren de olsa kişinin yaşadığı akciğer hastalıkları hematokrit değerinin yükselmesine neden olmaktadır.
• Meydana gelen bazı tümör çeşitleri sebepler içinde yer alır.
• Sporcuların bazıları doping veya performans arttıran ilaçlar kullanmaktadırlar. Bu tür ilaç ve dopingler bu değerin yükselmesine neden olarak kişinin sağlığını tehlikeye sokmaktadır.

Vücutta HCT yüksekliği söz konusu olduğu zaman eklem ve göğüs ağrısı söz konusu olabilir. Görmede bulanıklık söz konusu olabilir. Karın ve kas ağrısı, uyku sıkıntısı, kulak çınlaması ve kaşıntı meydana gelebilir.

Hct Düşüklüğü Ne Anlama Gelir? Neden Düşer?

HCT düşüklüğü vücuttaki organ ve dokulara yetersiz oksijen taşınması anlamına gelmektedir. Bunun nedeni alyuvarların sayısının düşük olmasıdır. Vücutta yeteri kadar alyuvar üretilememesi ya da bir kanamanın söz konusu olması sonrasında HCT düşüklüğü oluşabilir. HCT neden düşer diye bakacak olursak;

• Anemi sorunu
• Böbrek hastalığı
• Ameliyatla ilgili kan kayıplarının yaşanması
• Kolon kanseri
• Vücutta eritrosit üretim yeteneğinin azalması
• Eritrosit kaybına neden olan sebeplerin var olması

Vücut sağlığı önemli bir kan değeri olan HCT birtakım rahatsızlıklara bağlı olarak düşme ya da yükselme gibi durumlar sergileyebilir. Mutlaka kontrol edilmesi ve dikkate alınması gereken bir değerdir.

HCT Nasıl Düşürülür? Nasıl Yükseltilir?

Olması gerekenden yüksek olan HCT değerini düşürmek için demir içeren vücutta demir yapan besinlerden uzak durulması gerekmektedir. Bununla birlikte gün içerisinde bol miktarda su içilmelidir. Kan bağışı yapmak da faydalı olmaktadır.

HCT düşüklüğü söz konusu ise yükseltmek için et, balık, yumurta, süt ürünleri, yeşil yapraklı sebzeler folik asit, demir, B12 bakımından zengin besinler yenmelidir. HCT değerini yükseltmek için ilaç takviyelerinden de destek alınabilir. Bazı durumlarda kan nakli gerekli olabilir.

Hct Normal Değerleri Kaç Olmalı?

HCT değerinin normal olarak değer aralıklarını belirleyen yaş, test yöntemi, cinsiyet, hamilelik durumu ve yaşanılan rakım gibi faktörler bulunmaktadır. Bu faktörlerden dolayı hematokrit değeri değişkenlik gösterebilmektedir. Tercih edilen test yöntemine göre hematokritin normal değer aralığı şu şekilde sıralanabilir;

• Yeni doğan bebekler için bu aralık %55-%68 olarak ifade edilir.
• Bir yaşını dolduran bebekler için bu aralık %29-%41'dir.
• On yaşın olan çocuklar için belirtilen aralık %36-%40'tır.
• Yetişkin erkeklerin normal değerleri %42-%54 olarak belirtilir.
• Yetişkin kadınlar için gösterilen değer aralığı %38-%46 olarak ifade edilir.
• Hamile kadınlar için alt limit %30-%34 iken üst limit ise %46 olarak belirtilmektedir.
• Yüksek rakıma sahip olan yerde yaşayan erkekler için bu değer aralığı %45-%61 yüzde atmış bir olarak gösterilir. Kadınlarda %41 ve %56'dır.

Yapılan bu test değerleri kullanılan makineye göre yüzde yedi değerinde değişiklik gösterebilmektedir. Test sonucunda HCT değeri uzman doktor tarafından doğru bir şekilde değerlendirilebilir.