Monolit Nedir? Ne İşe Yarar? Nasıl Oluşur?

Monolit; taş ya da kayadan meydana gelen, dış görünüşü açısından bir dağı andıran, büyük bir kitle olarak tanımlanmaktadır.

Monolit Nedir, Ne İşe Yarar?

Jeolojik ya da teknolojik özellikler taşıyan monolit, genel olarak erozyon sonrasında ortaya çıkan bir yapıdır. Oldukça sert ve katı metamorfik bir yapıdan oluşmaktadır. Avustralya, Meksika ve ABD'de dünyanın en büyük 3 monoliti bulunmaktadır. Ülkemizde Göbeklitepe'de çıkmıştır. Ülkemizde meydana gelen metal monolit yaklaşık olarak 3 metre yüksekliktedir.

Amerika'da Utah eyaletinde meydana gelen ve sonrasında kendiliğinden kaybolan monolit oldukça merak konusu uyandırırken Şanlıurfa merkezine yaklaşık olarak 20 km uzaklıkta bir arazide meydana gelmiş olmuş monolit nedir sorularının artmasına neden olmuştur. Latince olarak ismi monolithus olan bu yapılar Yunancada monolithos sözcüğünden türemektedir. Fransızcada monolithe olarak bilinir ve dilimize de burdan çevrilmiştir.

Monolit Ne İşe Yarar?

Son zamanlarda oldukça ilgi konusu olan Göbeklitepe monolitlerin kim tarafından yerleştirildiği merak konusu iken dünya üzerinde birçok yerde olduğu da belirtilmektedir. Monolit faydaları hakkında kesin ve net bilgiler bulunmamaktadır. Jeolojik bir yapı olarak dünyada farklı bölgelerde bulunan bu yapılar aynı zamanda birden ortadan kaybolabilmektedir. Geçtiğimiz günlerde Amerika'da görülen ve birkaç gün önce ülkemizde görülen monolitlerin kaybolduğu gözlemlenmiştir.

Monolit Nerede Bulunur? Nerede Vardır?

Jeolojik olarak oluşmuş olan büyük monolitlerin yanı sıra dünya üzerinde diğer monolitler de vardır. 3 büyük monolit oluşumu Mount Augustus (Augustus Dağı)-Avustralya, La Peña de Bernal-Meksika, Stone Mountain (Taş Dağı)-Atlanta- Georgia-ABD şeklindedir. Diğerlerini ise şu şekilde açıklayabiliriz:

Kuzey Amerika:

• Devils Tower National Monument, Wyoming, ABD
• El Capitan, Kaliforniya, ABD
• Bottleneck Peak and Moon, Utah, ABD
• Enchanted Rock, Teksas, ABD
• Haystack Rock, Britanya Kolumbiyası, Kanada

Avrupa:

• Cebelitarık Kayası (Rock of Gibraltar)
• Frau Holle Stone, Almanya
• Humber Stone, İngiltere
• Odin Stone, Orkney, Birleşik Krallık - 1814 yılında ortadan kaldırılmıştır.
• Logan Stone, İngiltere
• King Arthur's Stone, İngiltere

Bu oluşumların yanı sıra Asya ve Afrika'da da çok büyük olmayan monolitler varken ayrıca yapay monolitler de bulunmaktadır.

Monolit Nasıl Oluşur? Nasıl Meydana Gelir?

Katı ve sert metamorfik kaya formunda olan monotitlerin oluşumu erozyon kaynaklı olarak nitelendirilmektedir. Ülkemizde görülen monolit oluşumunun metal ve 3 metre boyunda 45 cm genişliğinde olduğu belirtilmektedir.