Kaygı bozukluğu; anksiyete olarak tanımladığımız, kişinin yaşam kalitesini önemli ölçüde azaltan ve düşüren psikolojik bir durumdur. Günlük anlamda maddi ya da manevi anlamda kaygı ve endişe yaşamak olağandır. Fakat bunun sık tekrarlanması bir tür anksiyete bozukluğudur. Kaybı bozukluğu belirtileri ve nedenleri hakkında bilgi almak, tedavisi nasıl yapılır öğrenmek için yazımızı okumaya devam ediniz.
Kaygı Bozukluğu Nedir, Ne Demek?
Vücudumuzun strese karşı vermiş olduğu bir tepki olarak tanımlanan kaygı, asıl olarak geleceğe ve olaylara karşı duyulan endişe ve korkularımızdır. Endişe oldukça normal bir duygudur. Fakat bunun aşırı yaşanması psikolojik bir durumdur ve anksiyete bozukluğu olarak tanımlanmaktadır. Kaygı bozukluğu olan kişilerde sürekli kendini gösteren endişe hali söz konusudur ve günlük hayatta karşılaşılan durumlara karşı korku söz konusudur. Bazı durumlarda panik ataklarla da kendini göstermektedir. Aşırı endişe ve kaygısal bozukluk günlük aktivitelerin sekteye uğramasına neden olur.
Sosyal anksiyete bozukluğu, ayrılık anksiyetesi, spesifik fobiler ve genelleştirilmiş kaygı bozukluğu gibi farklı çeşitleri bulunmaktadır. Asıl olarak kaygılar günlük hayatta karşılaşmış olduğumuz sorunlar ile baş etmememize, daha sağlıklı ve hızlı kararlar vermemize yardımcı olmaktadır. Anksiyete bozukluğu varsa ama kişi sürekli kötü düşünür ve en kötü senaryoya kendini hazırlar. Bu düşünceler ise kontrolü dahilinde gelişmemektedir.
Anksiyete Bozukluğu Belirtileri Nelerdir?
Korku ve panik haline neden olan ve bunun sık sık tekrarlanması olarak tanımlanan anksiyete bozukluğunun belirtileri şu şekildedir:
- Gergin olmak, huzursuz hissetmek ve sinirlilik halinin hakim olması,
- Sürekli kötü olayların olacağını hissetmek ve devamlı olumsuz düşünmek,
- Kalp atış hızının artması,
- Hızlı nefes alıp verme oluşması,
- Aşırı terleme ve titreme halinin görülmesi,
- Kişinin kendini güçsüz ve yorgun hissetmesi,
- Odaklanma ve konsantre olma bozukluğu,
- Uykuya dalarken zorlanma,
- Ağız kuruluğu ve mide problemlerinin görülmesi,
- Aşırı düşünmek ve baş ağrılarının hakim olması,
- Kaygı halini kontrol edememe ve kaygıyı tetikleyen şeylerden kaçamama,
- Ölüm korkusunun hakim olması,
Bu tarz durumlar kişide kaygı bozukluğunu göstermektedir. Her kaygı bozukluğu türünün farklı belirtileri bulunmaktadır.
Kaygı Bozukluğu Türleri Nelerdir?
Psikolojik bir rahatsızlık olarak günlük yaşamı olumsuz hale getiren anksiyete bozukluğu çeşitleri şu şekildedir:
Genelleştirilmiş anksiyete bozukluğu: Ortada herhangi bir neden yokken meydana gelen endişe ve gerginliktir.
Panik atak: Yoğun ve ani bir şekilde gelişen korku panik atak meydana getirmektedir. Bu durum gerçekleştiği zaman göğüste ağrı meydana gelebilir. Vücutta ani bir ter boşalması ve kalp atışında hızlanma görülür. Boğulduğunuzu ya da kalp krizi geçirdiğinizi sanabilirsiniz.
Sosyal anksiyete bozukluğu: Sosyal ilişkilerde, başka insanların sizi yargılaması, alay etmesi gibi durumlara karşı geliştirilen stres ve endişe hissidir.
Belirli fobiler: Yükseklik korkusu bunlardan biridir. Uçağa binmek ya da yüksek katlı evler onları endişelendirir.
Agorafobi: Kalabalığın içerisine, acil bir durum meydana geldiğinde endişe ve korku duyulması.
Ayrılık kaygısı: Kişinin sevdiği insanların sürekli yanında olmasını bekleme ve onlardan ayrıldığında aşırı kaygı duyması demektir.
Seçiçi dilsizlik: Bu çocuklarda görülmektedir. Aile ile iletişim kurabilen fakat toplum içerisinde konuşamayan çocuklarda görülen bir tür kaygı bozukluğudur.
Kaygı bozukluğu kadınlarda erkeklere oranla daha fazla görülmektedir. Aşırı korumacı ailelerde büyümüş, çevresi tarafından sürekli eleştirilmiş ve sindirilmiş kişilerde görülebilmektedir.
Kaygı Bozukluğu Neden Olur?
Kesin olarak nedeni bilinmeyen anksiyete bozukluğunun birtakım travmatik olaylar, çeşitli deneyimler, sağlık problemleri ya da genetik etkenler sonrasında geliştiği söylenmektedir. Genel anksiyete bozukluğu nedenleri şöyledir:
- Genetik sebeplerden dolayı meydana gelebilir. Akrabalarınızda varsa bu riski taşıyor olabilirsiniz.
- Akciğer, kalp, tiroid, şeker gibi sağlık problemlerine bağlı olarak meydana gelebilir.
- Beyindeki korku duyguları kontrol eden bölgenin hatalı bağlanması sonucunda gelişebilir.
- Kullanılan bazı ilaçların yan etkisi olarak oluşabilir.
- Çevresel travmalardan dolayı meydana gelebilir. Çok sevilen birinin ölmesi, çocukluk çağında istismar gibi durumlar sebep olabilir.
Bu tarz durumlardan dolayı kişide anksiyete bozukluğu meydana gelebilmektedir. Eğer ki endişelerinizi kontrol edemiyorsanız mutlaka uzman bir doktora gitmeniz gerekmektedir.
Kaygı Bozukluğu Tedavisi Nasıl Yapılır?
Yaşanan endişe ve kaygı bozukluklarının azaltılması ve hafifletilmesi için birçok tedavi yöntemi bulunmaktadır. Genel olarak psikoterapi ve ilaçlar ile iyileşme sağlanmaktadır. Psikolojik danışmanlık ve konuşma terapisi ile tedavi sağlanabilir. Bunun yanı sıra bilişsel davranışçı terapi uygulanabilir. Bu şekilde olumsuz düşüncelerden kurtulma hedeflenir. İlaç tedavisi olarak ise bazı antidepresanlar ve yatıştırıcı ilaçlar kullanılabilir. Anksiyete bozukluğu tedavisi hakkında doğru karar uzman psikologlar tarafından verilmelidir.