Sedimantasyon Nedir, Ne Demek? Yüksekliğinin ve Düşüklüğünün Nedenleri Nelerdir?
Sedimantasyon, kelime olarak dibe çökme ve tortulaşma anlamına gelen, kişiden alınan kanın özel kan tüplerinde deneyler yapılarak çökme hızının tayin edilmesi olarak tanımlanan durumdur.
Sedimantasyon Nedir, Ne Demek?
Kanın çökme hızının test edilmesi anlamına gelen sedimantasyon, bağışıklık sistemi hastalıklarının tespit edilmesi ve vücutta iltihabın varlığının anlaşılması için uygulanan bir testtir. Genel olarak sed oranı, ESR ya da Sedim gibi farklı kısaltmalar ile ifade edilmektedir.
Tek başına tanı aracı olmayan sedimantasyon, vücuttaki iltihabın tespit edilmesi ve ilerleme hızının teşhisi için sıklıkla uygulanmaktadır. Kırmızı kan hücrelerinin belli bir sürede çökme hızının ölçülmesi anlamında gelmektedir.
Bazı hastalıklar kanın özelliklerini ve kan hücrelerinin çökme hızını etkilemektedir. Bu test yöntemi kandaki iltihabın tespit edilmesini sağlar fakat buna neyin sebep olduğunu tek başına belirlemekte yeterli değildir.
Sedimantasyon Yüksekliği Nedir? Hangi Hastalığı Belirtisidir?
Yapılan kan testi sonucunda sedimantasyon değerinin kadınlarda 8 erkeklerde ise 5 olması gereklir Yaşlı kişilerde ise oran daha yüksektir. Eğer değer yüksek çıkarsa vücuttaki bir iltihaplanmanın dahil olduğu veya teşhis edilen enflamasyonlu hastalığın vücutta bulunmaya devam ettiği sonucu çıkarılabilmektedir. Bu durumda, bazı proteinler kırmızı kan hücrelerinin bir araya gelmesine ve daha çabuk çökmesine neden olur.
Sedimantasyon yüksekliği, hastalık tespitinde tek başına kullanılamaz. Diğer hastalık, test endikasyonları ve sonuçları ile birlikte bakılıp ona göre teşhis yapılmalıdır. Sedimantasyon yüksekliği hamilelik döneminde bazı değişikliklere uğrayabilmektedir. Ayrıca bazı hastalıkların teşhisi için de önemlidir. Bu hastalıklar şunlardır:
- Anormal derecede yüksek olduğunda kanserli hücrelerin varlığını gösterebilir. Farklı kanser tipleri (çoklu miyelom ve lenfoma gibi), aşırı anemi, romatizmal hastalıklar ve insanların farklı kaynaklardan yakalandığı mikrobiyal enfeksiyonlarda ortaya çıkabilir.
- Bağışıklık sistemi sorunları sorunları sonrasında yüksek çıkabilir.
- Birçok hamile kadın hamilelik sürecinin ikinci trimester döneminde, kan zehirlenmesine bağlı olarak yüksek sedimantasyona maruz kalabilir
- Eklem, vasküler ve diğer vücutta bulunan iltihaplar, nedeniyle yüksek olabilir.
- Vücutta herhangi bölgedeki apseler bu değerin yüksek çıkmasına neden olabilir.
Genel anlamda bağışıklığı baskılayan hastalıklar ve gebelik gibi özel durumlarda sedimantasyon değerinde değişimler söz konusu olabilmektedir. Sedimantasyon yüksekliği görüldüğü gibi çok ciddi hastalıklardan kaynaklanabilir. Bu nedenle, bu semptomlardan birkaçı mevcut olsa dahi bir uzmana danışılmalıdır. Aksi halde, çok daha ciddi olan sorunlar ortaya çıkabilir. Yaptığınız çöktürme testinden sonra sedimantasyon değerleri yüksekse, bu vücuttaki iltihaplanmayı gösterir. Doğal olarak, iltihap azaldığında, bu değer düşer.
Sedimantasyon Yüksekliği Nasıl Düşürülür?
Sedimantasyon çökme yüksekliğini azaltmak için yapılması gereken şeyler vardır. Kişi vücudun ihtiyaç duyduğu kadar su içmezse, iltihaplanma artar. Dehidrasyonu önlemek için sıvı almak gereklidir. İhtiyacınız olan suyu almak için günde en az 2 litre su için. Ayrıca susuzluk oranı artarsa, sedimantasyon yüksekliğini serum ile düşürerek sıvı sedimantasyon yapılmaya çalışılır.
Vücutta yüksek sedimantasyon tespit edilirse, doktorunuz inflamasyonu gidermek için sedimantasyon düşüren ilaçlar reçete eder. Bu ilaçlara ek olarak doğal antibiyotikler de iltihaplanmayı hafifletir.
Sedimantasyon yüksekliği bitkisel tedavisi için sarımsak, zencefil ve kek gibi gıdalar doğal antibiyotikler arasındadır. Bunlar zaten doğada bulunan antibiyotiklerdir ve vücuttaki iltihap oranını azaltacaktır. Vücuttaki iltihaplanma, kişinin en iyi mücadele eden bağışıklık sistemidir. Düzenli egzersiz, bağışıklık sistemini güçlendirmede etkilidir. Bu nedenle, çökelme yaşanırsa, bağışıklık sistemini güçlendirmek için egzersiz yapılmalıdır. Bu durumda, ilgili değerleri normal değerlerine düşürmek mümkündür.
Sedimantasyon Düşüklüğü Nedir? Nedenleri Nelerdir?
Vücutta iltihap ya da hastalığın olması ihtimalinin düşük olduğunu gösteren sedimantasyon düşüklüğü; bazen bazı hastalıkların habercisi olabilmektedir. Karaciğer ile ilgili hastalıklar, kan şekerinin yüksek olması ya da böbrek hastalıkları bu değerin yükselmesine neden olmamaktadır. Kan yoğunluğunun artması, orak hücre hastalığı gibi durumlarda bu değer düşebilir.
Lösemi ve polisitemia rubra gibi hastalıkların varlığında, sahte sedimantasyon düşüklüğü de görülebilir. Bunun yanı sıra antipsikotik ilaçlar ve kortizon kullanımı sonrasında düşüklük gözlemlenebilir. Bu tarz durumlar sonrasında eklem ağrıları, halsizlik, yorgunluk, iştah ve kilo kaybı, baş dönmesi, baş ağrısı gözlemlenebilir.