Toksik Şok Sendromu Nedir? Tanı Kriterleri, Belirtileri ve Tedavisi
Vücutta yer alan bir bakterinin ani bir şekilde çoğalması ve kana karışması sonucunda meydana gelen toksik şok; tedavi edilmediği zaman ciddi sonuçlara sebep olan bir rahatsızlıktır.
Toksik Şok Sendromu Nedir?
Stafilokokkus Aureu isimli bakterilerin salgılamış olduğu toksinler sonucunda gelişen toksik şok sendromu, oldukça ciddi bir enfeksiyon olarak tanımlanan, çok nadir görülen ve bir tür kan zehirlenmesi olarak ifade edilen durumdur. Stafilokokkus Aureu isimli bakteri insanlarda vajina, burun, dirsek, cilt gibi bölgelerde normalde bulunmaktadır. Cilt enfeksiyonlarının meydana gelmesinde önemli rolü olan bu bakteri bazı durumlar toksik üretir ve toksik şok sendromuna neden olur.
Toksik Şok Neden Olur?
Nadir olarak meydana gelen toksik şok sendromu, adet döneminde görülebilmektedir. Vajinal tampon kullanan kadınlar, tamponun uzun süre değiştirilmemesine bağlı olarak kanın bölgede uzun süre kalması bakterilerin hızlı bir şekilde çoğalmasına neden olur. Bakteriler hızlı bir şekilde yayılırlar ve yaymış oldukları toksinler kana karışır. Bu durum toksik şok sendromuna neden olur. Vajinada uzun süre kalan tampon bakteri oluşturur. Eğer vajinada bir tahriş söz konusu ise bakteri burada kolayca kana karışır. Toksik şok sendromu toksini sadece tampon kullanımı sonrasında değil, bazı jinekolojik işlemler, doğum kontrolü içi uygulanan yöntemler ve eklem iltihapları da bu duruma neden olabilir. Bununla birlikte dirsek ve burun bölgesi yaralanmalarında da yara temiz tutulmazsa toksik şok görülebilir.
Toksik Şok Belirtileri ve Tanı Kriterleri Nelerdir?
Genel olarak toksik şok belirtileri ateşi deri döküntüsü, deride soyulma, kas ağrısı, ishal ve ani tansiyon düşmesi gibi semptomlar ile kendini gösterir. Genel olarak toksik şok tanı kriterleri şöyledir:
- Ani bir şekilde gelişen baş ağrısı
- Vücudun bazı yerlerinde kas ağrıları
- 39 derece ya da daha yüksek olarak seyreden ateş
- Soğuk terlemeler
- İshal, kusma ya da her ikisinin aynı anda görülmesi
- Baş dönmesi ve bayılma
- Konsantrasyon eksikliği ve kafa karışıklığı
- Güneş yanığına benzeyen bir kızarıklık
Genel olarak vakalarda belirtiler farklı şekillerde ortaya çıkmaktadır. Her vakada aynı belirti görülmemektedir. Tampon kullanırken eğer ki bu belirtilerin bir ya da birkaçını hissediyorsanız, en kısa sürede doktora başvurunuz.
Toksik Şok Sendromu Tedavisi Nasıl Yapılır?
Tanısı koyulan toksik şok sendromu tedavisi hızlı ve planlı bir şekilde yapılmalıdır. Tedavi için öncelikle toksin üretiminin kaynağını belirlemek ve temizlemek gerekmektedir. Eğer ciltte bir lezyon varsa temizlenmedir. Cerrahi yaralara dikkat edilmelidir. Bol serum fizyolojik ile yıkanmalıdır. Eğer tampon varsa hemen çıkartılmalıdır. ikinci olarak damar yolu açılmalı ve sıvı tedavisi ile vücudun sıvı açığı yerine koyulmalıdır. bu şekilde organ hasarının önüne geçilir. Bunun sonrasında antibiyotik tedaviye de hemen başlanmalıdır. Genel destekleyici bakım uygulanmalıdır.