Akalazya hastalığı; özofagus olarak isimlendirilen yemek borusunun besinleri yutması işlevinde etkin olan kasları kontrol etmeyi sağlayan sinir hücrelerinin yapısının bozulması ya da kaybı ile ortaya çıkan bir rahatsızlıktır. Akalazya belirtileri, nedenleri, ne iyi gelir ve bu hastalar nasıl beslenmeli merak ediyorsanız yazımızı okumaya devam ediniz.
Akalazya Hastalığı Nedir? Hangi Doktora Gidilir?
Hayatımızı devam ettirebilmek için tükettiğimiz besinler boğazdan yutkunma refleksi ile birlikte yemek borusuna geçer ve buradan da mideye iner. Mide bu besinleri sindirmek için asit salgılar. Midedeki besinlerin ve asidin, yemek borusuna geri kaçmasını önlemek için yemek borusu ile mide arasında koruyucu olarak sfinkter yer almaktadır. Normal ve sağlıklı bir vücutta sfinkter yutkunma ile birlikte açılır ve böylece yiyeceklerin mideye geçmesini sağlar. Sfinkterin herhangi bir nedenle işlevini yitirmesi ise akalazya hastalığı olarak nitelendirilmektedir.
Bir tür sindirim sistemi rahatsızlığı olarak tanımlanan akalazya hastalığı, yutma güçlüğü ve yemek borusuna yemek sıkışmış hissi vermektedir. Bundan dolayı göğüste ağrı meydana getirir. Ayrıca şunu belirtebiliriz ki bu hastalıkta risk arttıkça yemeklerin yemek borusuna kaçması ve akalazya hastalarının boğulması söz konusu olmaktadır. Çoğunlukla orta ve ileri yaş gruplarında görülmektedir. Nadir olarak çocuklarda da meydana gelebilir. Çok yaygın görülen bir rahatsızlık değildir.
Genel olara reflü ile karıştırılmaktadır. Reflü hastalığında midedeki besinlerin yemek borusuna kaçması söz konusudur. Akalazya hastalığında ise besinlerin yemek borusundan mideye geçmesinde problem oluşmaktadır. Akalazya hastalığı için hangi doktora gidilir diye baktığımızda gastroenteroloji ve genel cerrahi uzmanı tavsiyesi sunabiliriz. Ayrıca gerekli durumda KBB uzmanı görüşü de gerekli olabilir.
Akalazya Hastalığı Neden Olur?
Bu hastalığın meydana gelmesinde farklı etkenler söz konusu olmaktadır. İlk olarak akalazya hastalığı genetik midir sorusunda cevap vereceğiz. Kalıtımsal etkenler birer neden olarak sayılabilir. Ailesinde akalazya ya da farklı bir mide hastalığı bulunan kişilerde görülebilir. Bunun haricinde otoimmün rahatsızlıklara sahip olan kişilerde de bu hastalık söz konusu olabilir. Bu vücudun kendi dokularına zarar vermesinden dolayı alt özofagus sfinkterinde yer alan sinirlerin hasar görmesinden kaynaklanır.
Yemek borusu kanseri ve parazit kaynaklı bazı hastalıklar akalazya hastalığına neden olabilir. Bunun yanı sıra viral hastalıklar sebebiyle de meydana gelebilir. Bu rahatsızlığın asıl nedeni sinir hücresinde oluşan hasarlardır. Fakat kesin olarak etkeni henüz bulunabilmiş değildir.
Akalazya Hastalığı Nasıl Anlaşılır?
Genel anlamda akalazya hastalığı belirtilerine baktığımızda en sık görülen semptom yutkunma güçlüğüdür. Hastalar genel oşarak boğazlarında ya da yemek borularında bir şey takılmış ve tıkanmış gibi hissederler. Bunun sonucunda öksürük ve boğazda tahriş oluşabilir. Belirtileri şu şekilde sıralayabiliriz:
- Göğüste ağrı ve rahatsızlık hissi
- Midede ve göğüste yanma
- Yemeklerden sonra ağrı ve rahatsızlık hissi
- Kusma ve öğürme
- Geğirme
- Aspirasyon meydana gelen hastalarda pnömoni
- Öksürük
- Kilo kaybı
Genel anlamda belirtiler bu şekildedir. Genel olarak bu belirtiler hastalığın erken evresinde çok şiddetli değildir. Zaman içerisinde tedavi gerçekleştirilmediği zaman belirtiler ve semptomlar ciddileşir. Ayrıca yutkunma konusunda ciddi zorluklar oluşur.
Akalazya Hastalığına Ne İyi Gelir?
Hastalığın tanısı koyulduktan sonra endoskopik yöntemler ile hasar gören sinir hücrelerine ve kaslara müdahale edilmektedir. İlerleyen teknoloji sayesinde ağrısız ve acısız bir şekilde akalazya hastalığı tedavisi gerçekleştirilebilmektedir. Hastalığın tedavisi için pnömatik dilatasyon, botoks enjeksiyonu gibi yöntemler uygulanmaktadır. Tedavi yanı sıra hastaların beslenmesi de önem arz etmektedir. Akalazya hastaları nasıl beslenmeli diye baktığımızda ise posası az ve yumuşak besinler tercih edilmelidir. Öğün sayısı günde 6-8 öğün olmalıdır. Her lokmadan sonra bir miktar su içilmelidir. Gaz yapan yiyecekler tüketilmemelidir. Çok sıcak ya da soğuk yemekler tüketilmemelidir. Çay, kahve, alkol gibi içeceklerden kızartma gibi yiyeceklerden kaçınılması gerekir.