Kan Uyuşmazlığı Nedir? Nasıl Olur? İğnesi, Testi ve Tedavisi

Kan uyuşmazlığı; çiftler arasında meydana gelebilen, iki insan arasındaki kan gruplarının farklı olması şeklinde ifade edilen, gebelik durumunda sıkıntı meydana getirebilen bir durumdur.

Kan Uyuşmazlığı Nedir? Nasıl Olur?

RH uyuşmazlığı olarak da ifade edilen kan uyuşmazlığı, iki farklı şekilde ortaya çıkan bir durumdur. AB0 kan grubu ve RH kan grubu şeklinde gerçekleşmektedir. AB0 kan grubunda 4 alt grup bulunmaktadır. Bunlar A, B, 0 ve AB kan grupları şeklindedir. RH uyuşmazlığı ise negatif ve pozitif şeklinde nitelendirilmektedir. Farklı kan gruplarına sahip insanlar birbirlerinden kan ladığında bağışıklık sistemi bu duruma tepki göstermektedir. Bu uyuşmazlık anne ile bebek arasında da gerçekleşebilmektedir. Kan uyuşmazlığı daha çok gebelik döneminde önem taşımaktadır.

Hamilelik sürecinde anne RH negatif, bebek ise RH pozitif ise arada uyuşmazlık söz konusu olmaktadır. Henüz doğmamış anne karnındaki bebeğin kırmızı kan hücreleri annenin kanına geçebilmektedir. Kan uyuşmazlığı olmayan evliliklerde gebelik sürecinde ek tetkikler yapılmalıdır. Anne RH negatif ise, bağışıklık sistemi RH pozitif hücreleri yabancı ve zararlı bir madde olarak algılar ve davranır. annenin vücudu bu fetal hücrelere karşı antikor geliştirmeye başlar. Bu antikorlar ise bebeğe geçerek bebekteki kırmızı kan hücrelerinin yok olmasına sebebiyet verir. Kırmızı kan hücreleri parçalandığı zaman ise ortaya bilirubin çıkar. Bu değer kanda yükseldiği zaman gözler ve cilt sararır. Bu değer kanda hafif düzeyde de olabilir, yüksek düzeyde de olabilir.

Kan Uyuşmazlığının Zararları Nelerdir?

Genel olarak pek çok hamilelikte bu durum söz konusu olabilmektedir. Eğer annenin geçmiş zamanda düşük ya da kürtajı yoksa bu durum tehlikeli olmamaktadır. Fakat bu durum zaman içerisinde annenin vücudunda antikor gelişmesine sebep olur. İkinci bir doğumda bu uyuşmazlık bebeği etkileyebilmektedir. Bu tarz durumların engellenmesi için birtakım önlemler alındığı zamanda herhangi bir sorun olmamaktadır. Eğer bebek yakından takip edilmezse kan uyuşmazlığına bağlı olarak hemolitik hastalık yani kanın parçalanması durumu söz konusu olabilir. Kanın parçalanması demek bilirubin seviyesi ortaya çıkmaktadır.

Kan uyuşmazlığı olan bebeklerde ilk 24 saat içerisinde sarılık başlar ve bu çok hızlı bir şekilde gelişir. Sarılığa bağlı olarak bebekte halsizlik, emme güçlüğü ve kas güçsüzlüğü de beraberinde gelmektedir. Eğer erken dönemde önlem alınırsa ve tedavi gerçekleştirilirse bebeklerde herhangi bir sorun meydana gelmemektedir.

Kan Uyuşmazlığı İğnesi ve Testi

Gebeliğin fark edilmesinden itibaren 10.haftada anne adayından alınan kan ile kan uyuşmazlığı tanısı yapılmaktadır. Uygulanan test sonrasında eğer ki RH uyuşmazlığı tespit edilirse gebeliğin 28. haftasında ve aynı zamanda doğumdan sonraki 3 gün içinde anneye anti-D immunglobulin olarak isimlendirilen kan uyuşmazlığı iğnesi yapılmaktadır. Bu iğne kalçadan ya da koldan yapılmaktadır. Kan uyuşmazlığı testi sonrasında bağışıklık sisteminin bebekteki uyuşmazlığı fark edip antikor üretmesinin engellenmesi için iğne uygulanmaktadır. İğne yapılmazsa bebekte sarılık benzeri hastalıklar meydana gelebilmektedir.

Kan Uyuşmazlığı Tedavisi Nasıl Yapılır?

Hamileliğin başlarında uygulanan bir test sonucunda fark edildikten sonra kan uyuşmazlığı tedavisi için birtakım yöntemler uygulanmaktadır. Bunlardan en önemlisi iğne uygulamasıdır. Uyuşmazlık tedavi edilebilecek bir sarılığa neden olabilir. Biliblankets ve diğer fototerapi cihazları bebekte sarılık hastalığının oluşmasına neden olan bilirubini atmasına katkı sağlar.