Kenger Bitkisi Nedir? Nasıl ve Nerede Yetişir? Faydası ve Zararı

Otsu bir bitki olan kenger bitkisi yirmi ila yüz santimetre kadar boy alabilen, dikenli yapraklara sahip bir bitkidir.

Kenger Bitkisi Nedir? Ne İşe Yarar?

Tüylü, sert ve dikenli yapraklara sahip olan bu bitkinin kök kısımları ve gövdesi sütlüdür. Kökleri derinlere kadar gidebilmektedir. Yaprakları ise üçgen şekline sahip, geniş, dikenli ve tüylüdür. Ayrıca yaprakların uzunluğu yedi ila otuz santimetreyi bulabilir. Sapların uç kısımlarında olan çiçek kümesinin uzunluğu yedi santimetredir. Çiçeklerin başı yedi ila on yedi milimetre uzunluğunda olup çiçekleri mayıs ve nisanda açmaktadır. Meyvelerin şekili yumurtaya benzer ayrıca meyveler sert, on ila on beş milimetre ölçüsündedir. Halk arasında bu bitkiye çengel otu, kaluğa, çakır dikeni, kanak, çengel, henger, kengi otu, enger, kepre, sakız otu, kalağan, tatlı kenger, kingar denilmektedir. Meyve, yaprağı ya da çiçeğinin dövülüp balmumu, yağla karıştırılması ile yapılan karışımın yaralara iyi geldiği söylenmektedir. Ağızdan alınmasının cinsel güce fayda sağladığı ifade edilebilir.

Kenger Sakızı Nasıl Yapılır?

Bitki Yeşil olduğu zaman diliminde toplanır ve kullanımı sebze olarak tercih edilmektedir. Körpe zamanında toplanan bitkiden çeşitli yemek türleri yapılmaktadır. Bitkinin gövde ve kök kısmında sakızın yapımında kullanılan madde vardır. Bu maddenin kıvamı süt gibidir. İsmine kenger sakızı denen maddeyi almak için bitkide bulunan üst kısımların kuruması ile köklerin çevresindeki toprak açılmaktadır. Kökün baş bölgesi açığa çıktığı zaman bıçak yardımı ile çizilmektedir. Çizik atılan yerlerden süt kıvamındaki sakız dışarı çıkmakta ve fındık büyüklüğü kadar genişlemekte, bir günde koyulaşmaktadır.

Kenger Sakızı Nasıl Toplanır?

Sakızların toplanabilmesi için iyice koyulaşması gerekmektedir. Çizilen alanlar toprağın seviyesine oldukça yakın olduğundan dolayı sakızlara toprak bulaşabilmektedir. Sakızlar toplandıktan sonra ise sıcak suyla temizlenmektedir. Sakız yıkandığı zaman yumuşar, yumuşayan sakız topaklarının birazı aynı noktada buluşturularak kütleler yapılmaktadır. Sakızlar bu şekilde ipe dizilerek suyun içine koyulur. Kenger sakızının diş etlerini kuvvetlendirdiği ve iştah açtığı söylenmektedir.

Kenger Bitkisinin Faydası ve Zararı Nelerdir?

İç Anadolu bölgesinde bu bitkinin kökünün kesilip sütünün akıtılması ile sakız elde edilmektedir. Bu sakız ilk başlarda sert olup bir gün içinde çiğnenme işlemi ile yumuşayarak kıvama gelmektedir. Birçok bölgede kavanoz içerisinde satılmaktadır. Bu bitkinin çok fazla duyulmayan başka bir özelliği ise kıtlık dönemlerinde bazı Anadolu köylerinde kahve amacıyla tüketildiğidir. Çok rutubetli olmayan soğuk yerler hariç neredeyse her bölgede yetişme özelliği bulunmaktadır. Yapraklarındaki dikenler ayrılarak yapraklar haşlanmakta ve dolma yapılmaktadır. Bitkinin tohumları saç üzerinde kavrulur. Dikenleri kolay bir şekilde yaprakları terk etmediği için bir torba içerisinde silkeleme işlemi yapılmaktadır. Sonrasında çekirdekleri ayıklanarak dibek içinde dövülür ve kahve pişirilir. Kenger bitkisi dibindeki kökler ve saplarındaki dikenler alınarak Güneydoğu Anadolu bölgesinde bulgur salatasında kullanılmaktadır.