Progesteron Hormonu Nedir? Ne İşe Yarar? Nerede Üretilir? Kaç Olmalı?
Progesteron hormonu; doğurganlığı ve adet döngüsünü kontrol eden, en önemli hormonlardan biridir. Yumurtalıklar tarafından salgılanan bu hormon cinsiyet hormonu olarak nitelendirilmektedir. Progesteron hormonu nedir, nasıl yükselir merak ediyorsanız yazımızı okumaya devam ediniz.
Progesteron Hormonu Nedir? Ne İşe Yarar?
Adet döngüsünün düzenlenmesine yardımcı olan progesteron hormonu, her ay rahmi hamilelik için hazırlamaktadır. Kadınlarda her ay yumurtlama döneminin öncesinde bu hormon döllenmiş bir yumurtayı hazırlamak için rahim astarını kalınlaştırmaya yardımcı olur. Eğer ki döllenmiş bir yumurta yoksa bu hormonun değeri düşer ve menstrüasyon dönemi aktif hale gelir. Eğer ki döllenmiş bir yumurta söz konusu ise progesteron hormonu hamilelik süresince uterusun astarının korunmasına yardımcı olur.
Üreme çağına ulaşmış olan her kadında her ay döngü halinde yumurtalıklar tarafından salgılanan progesteron hormonu, yumurtlama döneminde üretilmektedir. Genel anlamda progesteron ne işe yarar diye baktığımızda embriyonun, rahim duvarına yapışmasını yani tutunmasını sağlamak için rahim duvarının kalınlaşmasına yardımcı olmaktadır. Eğer ki embriyo rahim zarına tutunursa, bu durum hormonlar yolu ile yumurtalıklara iletilir ve yumurtalıklar sekiz hafta boyunca progesteron üretmeye devam eder. Bu 8 hafta sonrasında gebeliğin sonuna kadar bu hormon plasenta tarafından üretilmeye devam eder.
Progesteron Hormonu Nerede Üretilir?
Asıl olarak yumurtalıklarda üretilen progesteron, gebelik gerçekleşirse eğer 8 hafta sonrasında plasentadan üretilmeye başlar. Fakat yapılan birtakım bilimsel araştırmalara göre progesteron hormonu nereden salınır diye sorunsuna bu iki yer haricinde aynı zamanda merkezi sinir sistemi ve böbrek üstü bezlerde yer alan adrenal kortekste tarafından da sentezlenebilmekte olduğunda dair bir yanıt bulunmuştur. Ayrıca sadece kadınlarda değil erkeklerde de üretilmektedir.
Sağlıklı bir gebelik için vücutta progesteron hormonu normal seviyelerde olmalıdır. Kısırlık gibi rahatsızlıklarda progesteron hormon seviyesi önemlidir. Gebeliğin 3 ayında bu hormonda ciddi bir artış söz konusu olur. Genel olarak yükselmesine neden olan birtakım etkenler söz konusu olmaktadır. Bunun haricinde kendiliğinden yükselmez.
Progesteron Hormonu Kaç Olmalı?
Progesteron testi ile vücutta bu hormonun değerleri açıklanabilmektedir. Progesteron seviyesi ne olmalı diye baktığımızda şu şekilde belitebiliriz:
- Menopoz sonrası ve adet döngüsü başlangıcında olan kadınlarda 1 ng/mL veya altındadır.
- Adet döngüsünün ortasında olan kadınlarda 5-20 ng/mL arasında bir değerdedir.
- Hamileliğin 3 aylık döneminde olan kadınlarda 11.2 - 90 ng/mL arasında olmaktadır.
- Gebeliği ikinci trimester döneminde olan kadınlarda 25.6 - 89.4 ng/mL değerlerinde görülmektedir.
- Hamileliğin üçüncü trimesterinde olan kadınlarda ise 48.4 - 42.5 ng/mL arasında olur.
Yukarıda belirttiğimiz dönemlerde farklı değerlerin görülmesi hormonun salgılanmasında problem olduğunu gösterir. Progesteron yüksekliği ya da eksikliği söz konusu olabilir. Progesteron yan etkileri olmaması için ve sağlıklı bir vücut için yukarıdaki değerler arasında olması gerekmektedir.
Progesteron Yüksekliğinin ve Düşüklüğünün Belirtileri Nelerdir?
Genel olarak vücutta progesteron yüksekliği meydana geldiğinde bunun belirtileri şu şekildedir:
- Uyuşukluk hissi ve halsiz uyanma
- Göğüslerde hassasiyet olması ve mide bulantıının görülmesi
- Kilo alımından 3-5 kilo şeklinde dalgalanmaların olması
- Hafif dereceli depresyonun söz konusu olması
- Baş dönmeleri ve vücutta şişkinlik görülmesi
- Bacaklarda ağrı ya da rahatsızlığın meydana gelmesi
- Vücudun su tutması
- Kaygılı ve gergin hissetmek
- Libido değişiklikleri oluşması ve genel olarak cinsel dürtülerin azalması
Gebelik sürecinde oldukça önemli olan bu hormon, sağlıklı döllenme için oldukça önemlidir. Progesteron düşüklüğünün belirtilerini şöyle sıralayabiliriz:
- Adet döngüsünün düzensiz olması
- Baş ağrısı ve migren görülmesi
- Anksiyete ve depresyon gibi çeşitli ruh hali değişikliklerinin olması
- Düzensiz adet kanamalarının görülmesi
Progesteron ve östrojen ters orantılı olarak çalışan hormonlardır. Vücutta biri düşük olduğunda diğeri yüksek olmaktadır. Eğer ki progesteron yüksekliği ya da düşüklüğü söz konusu ise dengelenmesi için uzman bir doktora başvurunuz. Düşüklüğünde progesteron içeren yiyecekler tüketilebilir ya da doktor ilaç verebilir.