Siber Zorbalık Nedir? Ölçeği Nedir? Nasıl Engellenir? Korunma Yolları Nelerdir?
Sosyal medya kullanımının artması ile birlikte ortaya çıkan siber zorbalık bireye, gruba, özel ya da tüzel kişiliğe yapılan hakaret, iftira veya küfür niteliğindeki zarar verici davranışlardır.
Siber Zorbalık Nedir, Ne Demek?
Teknolojinin gelişmesiyle birlikte sosyal medya hayatımızın vazgeçilmez bir parçası haline gelmiştir. Faydaları kadar zararları da olan teknolojinin kullanım amacının saptırılması bazı kötü sonuçlara neden olabilmektedir. Sosyal medyanın kişilere zarar verici şekilde kullanılması olarak ifade edilen siber zorba olma durumu iki şekilde gerçekleşmektedir. Bunlar elektronik zorbalık ve elektronik iletişim zorbalığıdır. Elektronik zorbalık kişilere ait olan web sitesini hacklemek, virüs içeren mailler atmak ve kişilerin şifrelerini ele geçirmek olarak ifade edilmektedir. Elektronik iletişim zorbalığı ise psikolojik bir durumu ifade etmektedir. Bu zorbalıklar bireysel ya da grup halinde yapılabilir.
Siber Mağduriyet Ölçeği Nedir?
Bu davranışın ölçeğinin belirlenmesinde temel amaç kişilerin maruz kalmış olduğu bu durum sonucunda psikometrik özelliklerin ortaya çıkmasını sağlamaktır. Durumun psikanaliz gerçekliğinin yansıtılması amacıyla birtakım faktörler geliştirilir ve bu durumun sonucuna göre veriler ortaya konulur. Belirlenen faktörler neticesinde ortaya çıkan veriler ölçeğin niteliğini belli etmektedir. Bu veriler kişiler üzerinde nitelendirildiği için güvenilir sonuçlar vermektedir. Bu sayede kişilerin sosyal medya kullanımı nedeniyle zorbaca hareketlere maruz kalması. bu tarz kişinin beliğine yönelik tehditlerden haberdar olunmasına ve bu duruma neden olabilecek faktörlerin fark edilmesi sağlanmış olmaktadır.
Siber Zorbalık Nasıl Engellenir? Nasıl Önlenir?
Günümüzde hemen hemen herkes sosyal medya kullanmaktadır. Teknolojinin gelişmesi ve okullar da da uygulanıyor olması çocukların küçük yaşta bu tarz siber araçları kullanmasına neden olmaktadır. Teknoloji her ne kadar öğrenmeyi kolaylaştırsa da bir nevi yaşamı tehdit eden unsurlar içermektedir. Bunların başında sosyal medya kullanımı ile ortaya çıkan ve kişilere yönelik psikolojik tehditler meydana getiren siber zorbalık gelmektedir. Bu durum kendini savunma yetisi ya da gücü olmayan kişilere yönelik gerçekleştirilen bilinçli yapılan kasıtlı davranışlardır. Küfür etme, kötü sözler savurma, online kavga, iftira atma, başka kimliğe bürünme gibi birçok başlık altında gerçekleşebilen bu durumu önleyebilmek için öncelikle bilinçli olmak gerekmektedir. Bu durumu tetikleyen faktörlerden haberdar olmak gerekmektedir. Bunun yanı sıra sosyal medyayı bilinçli ve faydalı olarak kullanmak bu durumun ortaya çıkmasını engelleyecek davranışlar arasında yer almaktadır.
Siber Zorbalığa Karşı Alınabilecek Önlemler Nelerdir?
Siber mağduriyet olma durumu en çok çocukları etkilemektedir. Bu konuda ailelere büyük görevler düşmektedir. Bu durum bilinçli alışkanlıklar ile engellenebilir. Bunları maddeler halinde sıralayabilecek olursak:
- Çocuklarınızı sosyal medya kullanımını gözetim altında tutmalısınız ve onları bu zorbalık durumuna karşı korumalısınız.
- Çocuklarınızın fotoğraflarını paylaşırken mahrumiyetine dikkat etmelisiniz.
- Çocuklarınızın kullandığı sosyal medya hesaplarından haberdar olun ve kullanımını sınırlı hale getiriniz. Çocuklarınızın sosyal medya ilişkilerini göz altında tutunuz.
- Çocuğunuzla iletişiminizi daha güçlü hale getiriniz ve tıpkı bir arkadaş gibi konuşunuz.
- Çocuklarınıza ait özel bilgileri sosyal medya üzerinde paylaşmaktan sakınınız.
- En önemli çocuklarınızı sosyal aktivitelere yönlendiriniz. Sosyal medya kullanımından çok yeteneklerini geliştirebileceği ve enerjisini atabileceği aktivitelerde bulunmasını sağlayınız.
Siber Zorbalık ve Korunma Yolları
Yapılan araştırmalara göre Türkiye'de yaklaşık olarak 42 milyon kişi sosyal medyayı aktif olarak kullanmaktadır. Buna bağlı olarak siber zorba olma durumunun ortaya çıkması ve gelişmesi oranı da her geçen gün artış göstermektedir. Bu durum genel olarak kişisel ve fiziksel özelliklere saldırı olarak nitelendirilmektedir. Genel olarak taciz vakalarının birçoğunun internet üzerinden olduğu ortaya çıkmaktadır. Bu teknolojinin bilinçsiz kullanılması olarak nitelendirilmektedir. İnsanların fiziksel görünüşlerine, dinine, ırkına veya cinsiyetine yönelik hakaret ve küfür içeren kasıtlı hareketler bu zorbalığın öne çıkan etmenlerini oluşturmaktadır. Bilişsel suçlardan korunmak ve bu tarz suçları önlemek için faktörlerin farkında olmalı ve teknolojiyi bilinçli kullanmalısınız.