Karayemiş; mayhoş bir tada sahip olan, antioksidan açısından oldukça zengin bir içeriğe sahip olan ve vitamin ve mineral açısından besleyiciliği özellikleri yüksek olan bir meyvedir.
Karayemişin Nedir? Ne İşe Yarar?
Ülkemizde daha çok Doğu Karadeniz Bölgesi'nde yetişen karayemiş, aynı zamanda laz üzümü, taflan, gürcü kirazı isimlerle de bilinen bir meyvedir. Olgunlaştıkça meyvelerinin rengi koyu kırmızı, koyu mor ve siyah renge dönüşmektedir. Yaprak dökmeyen bir ağaçta yetişen bu meyveler genel olarak temmuz ayı gibi olgunlaşmaktadır. C vitamini açısından oldukça zengin olan bu meyve aynı zamanda antioksidan etki de barındırmaktadır. Doğal bileşenleri ve içeriği sayesinde özellikle diyabet hastaları için tam şifa deposu olarak nitelendirilmektedir.
Nemli topraklarda yetişen ve ülkemizde bol miktarda bulunan karayemişin hem meyvesi hem de yaprakları vitamin ve mineral açısından zengindir. Vücudu oksidatif etkilere karşı koruyan ve savunan bir etkiye sahip olan karayemiş içeriğine baktığımızda potasyum, bakır, magnezyum, çinko, kalsiyum, demir ve sodyum gibi mineraller içerdiğini görmekteyiz. Yeterli ve doğru bir şekilde tüketilmesi vücudun ihtiyacı olan pek çok mineralin ve vitaminin karşılanmasına yardımcı olmaktadır.
İçerisinde yer alan antioksidan etki, bağışıklık sisteminin güçlenmesine yardımcı olmaktadır. Bağışıklık sistemi güçlü olduğunda sadece grip, nezle gibi hastalıklar değil aynı zamanda bazı kanser türlerinin önlenmesi de sağlanabilmektedir. Karayemiş meyvesinin özellikle şeker ve kanser hastalıkları için etkili olduğu belirtilmektedir.
Karayemişin Faydaları Nelerdir? Neye İyi Gelir?
En önemli özelliği bağışıklık sistemini güçlendirecek antioksidan etkisi olan karayemiş, sindirim sisteminin düzenlenmesine yardımcı olan bir meyvedir. Sindirim sisteminin dengeli bir şekilde çalışmasını sağlarken aynı zamanda bağırsak hareketlerinin düzelmesine destek olur. Böylece kabızlık ve hazımsızlık gibi sindirim sistemi problemlerinin önlenmesine etki eder. Bağırsak tembelliği giderilmesi ve idrar söktürücü özellikleri de bulunmaktadır. İçerisinde bulunan vitamin ve mineraller sayesinde aynı zamanda sinir sistemini de korumaktadır. Hafıza güçlendirme ve alzheimer gibi beyin hastalıklarının önlenmesi konusunda yardımcı olur.
Taze ya da kuru şekilde tüketilen karayemiş, kan şekerinin dengelenmesini sağlar ve bu etki sayesinde şeker hastaları için faydalı etkiler sunar. Kış aylarında bu meyvelerden tüketmek soğuk algınlığı problemlerinin giderilmesine yardımcı olur. İçerisindeki yüksek oranda demir sayesinde demir eksikliği problemi yaşayanlar için faydalı olmaktadır. Bunların yanı sıra uygun ve yeterli oranda karayemiş tüketiminin kas ve kemik sağlığının korunması konusunda etkili olduğu belirtilmektedir.
Karayemiş Meyvesi Nerede Yetişir?
Nemli, yağışlı iklimi seven karayemiş ülkemizde Doğu Karadeniz Bölgesi'nde yetişmektedir. Trabzon, Ordu, Giresun, Artvin ve Rize gibi illerimizde bol miktarda yetişmektedir. Sadece ülkemizde değil farklı yerlerde de doğal bir şekilde yetişmektedir. Özellikleri Güneybatı Asya ve Güneydoğu Avrupa'da doğada kendiliğinden yetiştiği gözlemlenmektedir. Mayıs ve eylül ayları arasında çiçeklenir ve meyve vermeye başlar. Genel olarak temmuzda meyveler olgunlaşır ve tüketim sağlanabilir.
Karayemiş Meyvesi Kullanımı ve Tüketimi
Taze bir şekilde tüketilebilen karayemiş meyvesi aynı zamanda kurutularak da tüketilebilmektedir. Kurutulduğu zaman daha çok toz şeklinde kullanım sağlandığı belirtilmektedir. Lezzetli aroması ve mayhoş tadı sayesinde marmelat, reçel, pekmez ve turşu yapımında da tercih edilebilmektedir. Yapraklarının taze şekilde tüketilmesi zehirlenme etkisi yaratabileceği için uzmanlar yapraklarının su buharı ile suyunun çıkartılması şeklinde tüketilmesini önermektedir. Bunların yanı sıra bu meyvelerden komposto da yapılabilmektedir.