Sıcak Çarpması Nedir? Aşamaları Nelerdir? Tedavisi Nasıl Yapılır?

Sıcak çarpması; uzun süre güneşte kalmanın sonucu olarak meydana gelen, vücut ısısını ayarlayan mekanizmalarda oluşan bozukluk sonucunda oluşan tıbbi bir durum olarak nitelendirilmektedir.

Sıcak Çarpması Nedir, Ne Demek?

Genel olarak hava sıcaklıklarının aniden artması durumunda meydana gelen sıcak çarpması, yüksek ateş, mide bulantısı ve kas krampları ile kendini gösteren bir rahatsızlıktır. Özellikle güneş ışınlarının dik olduğu öğlen saatlerinde oluşan bu durum daha çok çocuklarda karşılaşılan bir durum olsa da hemen her yaşta görülebilmektedir. Uzun süre boyunca güneşe maruz kalmak ve bunun sonucunda vücudun kendini soğutmaya çalışmak için normalden fazla su üretmesi sonucunda meydana gelir. Uzun süre boyunca güneşe maruz kalındığında vücut sıcaklığında meydana gelen artış organları tahrip olmasına sebebiyet verebilir.

40 derece ve üzeri sıcak çarpması durumunun gerçekleşmesi için oldukça elverişli bir sıcaklıktır. Fakat bunun altındaki sıcaklıklarda da ortaya çıkabilmektedir. Çocuklar ve yaşlılar bu durumdan en fazla etkilenen gruplardır. Bununla birlikte kronik hastalar, kanser hastaları, aşırı kilolu kişiler, gebeler, psikolojik rahatsızlığı bulunan kişiler de risk grubu içerisinde yer almaktadır. Bu insanların daha dikkatli olması gerekmektedir. Hava çok sıcakken ve güneş en tepedeyken dışarı çıkmamaya özen gösterilmelidir. Eğer ki çıkma mecburiyeti söz konusu ise şapka takmaya, açık renk giysiler giymeye, güneş gözlüğü kullanmaya ve güneş koruyucusu sürmeye dikkat edilmelidir. Tüm bunları sağlayarak dışarı çıkmak daha faydalı olabilir.

Sıcak Çarpması Aşamaları ve Belirtileri Nelerdir?

Genel olarak aşırı derecede güneşe ve sıcağa maruz kalmış kişilerde belli aşamalar ile belirtiler meydana gelmektedir. Sıcak çarpması belirtilerine baktığımız zaman öncelikle yüksek ateş, terleyememe, baş ağrısı ve kusmayı sayabiliriz. Bunlarla birlikte sinir sisteminde birtakım rahatsızlıklar oluşmaktadır. Kişi havale geçirebilir, solunumunda bozulma ve yetersizlik oluşabilir. Ateşi 41 derecenin üzerinde çıkmışsa sıcak koması meydana gelebilir. Aşama olarak ileri derecelere geldiği zaman ise ölüm tehlikesi meydana gelebilir. Bununla birlikte sinir sistemindeki deformasyon sonucunda kalıcı birtakım hasarlar oluşabilir.

Genel anlamda sıcak çarpmasının belirtilerine baktığımızda çarpıntı, uykuya eğilim, şiddetli baş ağrısı, bulantı, kusma, kuru, sıcak ve ağrılı bir cilt, şuur bulanıklığı gibi durumlar görülmektedir. Eğer ki gün içerisinde gereğinde fazla güneşe maruz kaldıysanız ve kendinizde bu belirtileri seziyorsanız mutlaka en yakın sağlık kuruluşuna başvurmalısınız.

Sıcak Çarpmasında İlk Yardım Nasıl Olmalıdır?

Güneş çarpması gibi bir duruma maruz kalan kişiyi öncelikle serin bir yere almalısınız. Üzerinde sıkı kıyafetler varsa mutlaka gevşetmelisiniz. Başına, göğsüne ya da koltuk altlarına soğuk bez uygulaması yaparak vücut ısısını düşürmeye yönelik birtakım uygulamalar gerçekleştirilmelidir. Ayrıca bu işlem birtakım soğutucular ile de gerçekleştirilebilir. Kan dolaşımının baş bölgesine doğru yönlendirilmesi için kişinin ayaklarını yükseltmek ve kollarına, bacaklarına masaj yapmak gerekir. Hatta duş aldırmak da gerekebilir. Eğer kişinin bilinci açıksa sıvı verilmelidir. Kapalıysa sıvı kesinlikle verilmemelidir. Bununla birlikte alkol koklatmayın ve katı yiyecekleri vermeyin.

Sıcak Çarpması Tedavisi Nasıl Yapılır?

Eğer ki kişinin durumu kötüyse vücudunda da tuz ve elektrolit seviyelerini öğrenmek için kan testi yapılır ve buna göre sıvı desteği sağlanır. Sıcak çarpması tedavisinde kişide böbrek yetmezliği gibi durumların oluşmaması için hasta birkaç hafta boyunca takip altında tutulmalıdır. Bu süreçte vücudunda sıvı ve tuz dengesi ile sıcaklık oranları dengede tutulmaya çalışılır. Bu şekilde ciddi bir boyut kazanmadan tedavi gerçekleştirilir.