Yer fıstığı; bir baklagil çeşidi olarak, çiçekleri döllendikten sonra toprak altında yetişen bir tarım bitkisidir. Yer fıstığının diğer adı araşit veya kikirik olarak bilinmektedir.
Yer Fıstığı Nedir? Faydaları Nelerdir?
Mercimek, fasulye gibi baklagil familyasında yer almaktadır. Doğal haliyle tüketilebildiği gibi yer fıstığı yağı da bulunmaktadır. Araşitin faydalarını şu şekilde sıralayabiliriz;
- Özündeki yağ ve proteinden dolayı vücuda enerji vererek kalbi korur.
- İçeriğinde B grubu vitaminler, magnezyum,potasyum, kalsiyum ve fosfor mineralleri bulunuyor.
- Kasların ve kemiklerin güçlenmesini sağlıyor.
- Gerek bedensel gerekse zihinsel yorgunluğun giderilmesine yardımcı oluyor.
- Kandaki kolesterol oranını düşürerek kalp ve damar hastalıklarını engelliyor.
- Bağışıklık sistemini destekliyor, şeker hastaları için ideal olup kan şeker oranını dengeliyor.
- Mide yanması, gastrit, mide ekşimesi gibi sıkıntıları ortadan kaldırıyor.
Yer Fıstığı Nasıl Yetiştirilir? Fiyatı Nedir?
Araşit sıcak iklim bitkisidir. Yetişme süresince 500-600 mm'lik yağış yer fıstıkları için yeterli olacaktır. Fakat bu yağışın yetişme dönemine yayılması gerekir. Eğer susuz kalırsa, kapsüllerin içerisindeki tohumlar gelişemeyecekleri için verimsiz olurlar. Araşit ekilmek istendiğinde toprak sıcaklığı 13-15 derecenin üstünde olmalıdır. Bu standartlara uygun toprağa ekildiğinde iki hafta içerisinde çimlenme görülecektir. Bu baklagil bir çapa bitkisidir. Bitki gelişimi çapalama yöntemiyle hızlandırılır. Çapalama elle ya da traktörle yapılabilir. Bitki kumsal topraklarda yetişeceği için sulanması oldukça önemlidir. Çimlenme, çiçeklenme ve meyvelerinin olgunlaşması dönemlerinde düzenli olarak sulanması gerekir. Gelişme döneminde en çok Temmuz ve Ağustos aylarında su tüketmektedir. En uygun sulama yöntemi yağmurlama sulamadır. İlk sulamada bitkiler suya iyice doyurulmalıdır.Hava sıcaklığına bağlı olarak iki haftada bir 4-5 sefer sulama yapılmalıdır. Ürün fiyatı, ağırlığına göre değişiklik göstermektedir.
Yer Fıstığının Zararları Nelerdir?
Yer fıstığı içerisindeki mineraller, vitaminler, aktioksidanlar ile oldukça sağlıklı bir yiyecek türüdür. Fakat fazla tüketildiğinde bazı zararlara yol açmaktadır. Fıstık doğası gereği çabuk küflenen bir yemiştir. Üreticileri bunun önüne geçebilmek için fıstık kabuklarına pestisit denilen kimyasal ilaçlar sürerler. Bu ilaçlar bulantı, baş dönmesi, kusma, ishal, yorgunluk, sinirlilik gibi yan etkilere sebep olurlar. Araşit en çok alerjiye sebep olan kuruyemişler arasındadır. Fıstık alerjisi olan kimselerde bağışıklık sistemi fıstıktaki proteini zararlı olarak algılayarak alerji oluşumu ortaya çıkar. İshal, bulantı, kusma, gaz, nabız yükselmesi, nefes darlığı, tansiyon yükselmesi gibi yan etkiler fıstığın alerjik zararlarındandır. Çok fazla araşit tüketmek normalden fazla doymuş yağ alımına yol açacağından kalp krizi, damar tıkanıklığı, sindirim problemleri, tansiyon yükselmesi gibi sağlık problemlerine neden olmaktadır.
Yer Fıstığının İçeriği ve Kalorisi
Araşit besinin içeriği ve kalori değerleri aşağıdaki gibidir;
-Karbonhidrat (g) 8.29
-Protein (g) 25.25
-Yağ (g) 48.1
-Lif (g) 10.93
-Kolesterol (mg) 0
-Sodyum (mg) 11
-Potasyum (mg) 660
-Kalsiyum (mg) 40
-Vitamin A (mg) 0
-Vitamin C (mg) 0
-Demir (mg) 1.82
Yer fıstığının ortalama olarak (bir avuç) 225 kcal kalori değerine sahip olduğu görülmüştür.